Hiệp Hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) đã bước sang tuổi 50, với hơn 10 nước thành viên đóng, và là thị trường lớn thứ bảy trên toàn cầu. Tuy nhiên, do sự khác biệt lớn về kinh tế, chính trị, ngôn ngữ và văn hóa, việc kết nối giữa các quốc gia trong khối từ ngày đầu thành lập cho đến nay ít có sự tiến triển.

Vậy, điều gì sẽ xảy ra nếu dự án “Một vành đai, Một con đường” của Trung Quốc, mà nay được biết đến với tên gọi “Sánh kiến Vành đai và Con đường” (BRI), trở thành nhân tố giúp kết nối các nước trong Asean? Đây là câu hỏi được đặt ra trong phiên thảo luận của sự kiện công nghệ Innovfest Unbound 2018 vừa kết thúc gần đây tại Singapore.

Ba diễn giả của phiên thảo luận gồm ông Andi Boediman – ban điều hành của quỹ Ideasource Venture Capital, ông Zi Huan Wee - nhà sáng lập kiêm giám đốc của Savant Degrees và ông Chong Chuan Neo - giám đốc điều hành cấp cao công ty Accenture đã giúp làm sáng tỏ vấn đề trên. Tọa đàm được chủ trì bởi bà Low Ngai Yuen – CEO của Global Entrepreneurship Movement.

Mở đầu phiên thảo luận, bà Low nhận định ASEAN không giống như Liên minh châu Âu, đây là một cộng đồng các quốc gia khác biệt nhau trên nhiều mặt, do vậy, rất khó để đoàn kết những nước này theo cùng một hướng.

Với tổng số dân hơn 600 triệu người, cơ cấu dân số tương đối trẻ cùng sự phát triển của tầng lớp trung lưu, khu vực Đông Nam Á chứa đựng nhiều cơ hội cho các nhà đầu tư nước ngoài.

Ý kiến vừa nêu được minh chứng bằng việc Trung Quốc tỏ rõ sự quan tâm của mình đối với những tiềm năng chưa được khai phá của khu vực qua đó mở rộng tầm ảnh hưởng của BRI. Ở khía cạnh khác, các dự án cơ sở hạ tầng sẽ gián tiếp thúc đẩy chuyển giao công nghệ và hỗ trợ tăng trưởng đối với từng quốc gia thuộc khối ASEAN.

Tuy nhiên, phải thừa nhận là 10 nước thành viên ASEAN đã thể hiện sự nghi ngờ trước khả năng các chính sách phát triển do nền kinh tế số 2 thế giới đề xuất không mang lại lợi ích gì cho họ, ngược lại còn có thể đẩy những nước này vào bẫy nợ.

Ông Boediman từ Ideasource Venture Capital cảnh báo các công ty Trung Quốc không nên coi ASEAN như một thị trường thống nhất vì sự liên kết của khối có nhiều yếu tố phức tạp hơn tưởng tượng. Ông lấy ví dụ về Indonesia-đất nước Đông Nam Á này được tạo thành từ hơn nghìn hòn đảo, do vậy yếu tố về logistics có thể là trở ngại đối với các nhà đầu tư.

Ở phía đối nghịch, ông Kim lại có cái nhìn tích cực khi cho rằng nguồn đầu tư từ Trung Quốc vào khu vực cùng sự phát triển của thương mại điện tử, thương mại xuyên biên giới sẽ là chất keo gắn kết những quốc gia lại với nhau. Trên cơ sở chuyển giao công nghệ, di chuyển thể nhân và kết nối tri thức, sẽ có nhiều cơ hội mở ra cho các doanh nghiệp khởi nghiệp trong lĩnh vực thúc đẩy giao thương điện tử và hoạt động thương mại.

Ông Chong nêu quan điểm rằng một khi các công ty Trung Quốc mong muốn đầu tư vào những doanh nghiệp bản địa tại 10 nước ASEAN, họ cũng sẽ quan tâm đến việc đưa văn hóa Trung Quốc vào hoạt động của các cơ sở này, qua đó, giúp công ty nội địa của từng quốc gia Đông Nam trở nên sáng tạo, và luôn trong tâm thế sẵn sàng đón nhận thách thức.

Không thể phủ nhận hay nghi ngờ rằng BRI đã tạo ra cầu nối giữa Trung Quốc với các quốc gia Asean. Vì vậy, thiếu nguồn vốn từ nền kinh tế lớn nhất châu Á, quá trình xây dựng cơ sở hạ tầng sẽ không được xúc tiến nhanh chóng cho dù một khi đã nhận tiền từ quốc gia đông dân nhất thế giới, các nước đi vay sẽ phải chấp nhận tuân thủ nhiều điều kiện nhất định.

Ông Zi kỳ vọng với một chút may mắn, ASEAN sẽ được hưởng lợi từ quá trình đổi mới, sáng tạo - đang diễn ra với tốc độ rất nhanh - đồng thời gắn kết với nhau để trở nên tiến bộ hơn về mặt công nghệ so với những nước khác tại khu vực bắc bán cầu.

Nguồn: Digital News Asia - LA

Từ khóa: Trung Quốc, đầu tư, cơ sở hạ tầng, Asean