Năm 2020, Việt Nam đảm nhiệm vai trò chủ tịch ASEAN về Thống kê cũng là lúc đại dịch Covid-19 bùng phát, tác động nhiều mặt đến công tác thống kê trong các lĩnh vực y tế, kinh tế, xã hội của tất cả các quốc gia.

Trong Kỳ họp thứ 10 của Ủy ban Hệ thống Thống kê cộng đồng ASEAN (ACSS) được Tổng cục Thống kê Việt Nam phối hợp với Ban Thư ký ASEAN tổ chức diễn ra trong hai ngày 8 - 9/12/2020 theo hình thức trực tuyến đã chỉ ra những thách thức, kết quả đạt được, đồng thời nêu phương hướng phát triển của công tác thống kê trong những năm tới.

Đại dịch Covid-19 đã tác động lớn đối với các Cơ quan Thống kê quốc gia trong khu vực ASEAN, đặc biệt năm 2020 là năm mà hầu hết các quốc gia thành viên ASEAN tiến hành tổng điều tra dân số.

Bà Nguyễn Thị Hương – Tổng cục trưởng Tổng cục Thống kê đánh giá, nhiều hoạt động thống kê đã cũng bị ảnh hưởng, nhất là những hoạt động liên quan đến điều tra thực địa. Đại dịch Covid-19 đã đặt ra những thách thức lớn và nghiêm trọng đối với việc cung cấp kịp thời các số liệu thống kê chính thức.

Mặc dù gặp nhiều khó khăn và hạn chế, nhưng các đại biểu đều thống nhất, các quốc gia thành viên ASEAN đã có những nỗ lực cung cấp số liệu thống kê chính thức đáng tin cậy qua những thay đổi trong quy trình thực hiện hoạt động, cải tiến phương pháp luận và tăng cường sử dụng công nghệ để giảm thiểu tác động của đại dịch Covid-19.

Trước bối cảnh dịch bệnh hoành hành, ACSS đánh giá cao năng lực thống kê của Việt Nam trong việc tiến hành các cuộc điều tra trực tuyến đánh giá tác động của dịch Covid-19 đối với các doanh nghiệp; bổ sung các câu hỏi về tác động của dịch Covid-19 đối với người lao động vào Điều tra lao động việc làm. Đồng thời, đánh giá tác động và xây dựng các kịch bản tăng trưởng kinh tế trong bối cảnh dịch bệnh Covid-19, phục vụ sự chỉ đạo, điều hành của Chính phủ; ứng dụng mạnh mẽ công nghệ thông tin như email, bảng hỏi điện tử và hồ sơ hành chính phục vụ đánh giá tình hình kinh tế-xã hội hàng tháng và các cuộc điều tra.

Về định hướng mục tiêu trong các năm tới, ACSS đã nhất trí đẩy mạnh các hoạt động tăng cường thực hiện cơ chế ASEAN giúp ASEAN nhằm triển khai các chương trình/kế hoạch của các Nhóm công tác và lĩnh vực số liệu thống kê có liên quan; tăng cường phối hợp giữa ACSS và người dùng tin ở cấp khu vực.

Đồng thời, đại diện của Bộ phận Thống kê ASEAN (ASEANstats) kiến nghị cần tiếp tục lấp đầy khoảng trống dữ liệu cho Chương trình nghị sự 2030 vì sự phát triển bền vững; tập trung vào các nguồn dữ liệu phi truyền thống bao gồm dữ liệu lớn và sử dụng hệ thống đăng ký và tiếp tục thiết lập các tiêu chuẩn thống kê phù hợp với các thông lệ quốc tế tốt nhất và các tiêu chuẩn toàn cầu và sẽ tiếp tục tham gia vào một loạt các lĩnh vực ngày càng đa dạng liên quan đến thống kê chính thức.

Ngoài ra, tiếp tục tăng cường phương pháp luận cải thiện tính sẵn có, kịp thời và khả năng so sánh của các số liệu thống kê chủ yếu phục vụ hội nhập ASEAN: thống kê thương mại hàng hóa quốc tế (IMTS), thống kê đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDIS), thống kê thương mại dịch vụ quốc tế (SITS), chỉ tiêu mục tiêu phát triển bền vững (SDGIs), và thống kê hệ thống tài khoản quốc gia (SNA).

Trong bối cảnh thế giới có những biến động khó lường như hiện nay, nhu cầu dữ liệu ngày càng tăng, đặc biệt dữ liệu theo thời gian thực. Do đó, các nước thành viên ASEAN cần tăng cường hợp tác trong triển khai các hoạt động, và đẩy mạnh sử dụng các nguồn dữ liệu mới, cải thiện tính sẵn có của số liệu thống kê kịp thời và có thể so sánh hỗ trợ các sáng kiến giám sát hội nhập ASEAN chính mới nổi trong khuôn khổ AEC./.

Nguồn: Thời báo Tài chính

Từ khóa: ASEAN, hồ sơ hành chính, lĩnh vực số liệu, thống kê, tăng cường phối hợp ACSS, SNA