Trung tâm của Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) tại Việt Nam đã kêu gọi chính phủ Việt Nam cắt giảm và hướng đến dừng hẳn việc xuất khẩu tiểu ngạch và các giao dịch nhập khẩu với Trung Quốc nhằm làm giảm thâm hụt thương mại với đất nước này.

Theo Hiệp hội Lương thực Việt Nam (VFA) cho biết, trong năm 2013, Việt Nam xuất khẩu khoảng 2,1 triệu tấn gạo sang Trung Quốc và hầu hết đều xuất khẩu theo đường tiểu ngạch.

Thương nhân Việt Nam thích bán gạo cho Trung Quốc qua đường tiểu ngạch hơn là theo đường chính ngạch vì như vậy có thể tránh thuế và các giấy tờ liên quan đến xuất khẩu. Họ cũng thường bị các thương nhân Trung Quốc buộc bán gạo bất hợp pháp với giá thấp. Các nhà phân tích cho rằng vì năm 2014 Việt Nam đã có một vụ mùa bội thu, nên các thương nhân Việt Nam muốn bán một số lượng gạo đáng kể sang Trung Quốc. Vào tháng 4/2014, Bộ Công Thương Việt Nam đã cố gắng hợp pháp hóa một lượng gạo xuất khẩu tiểu ngạch sang Trung Quốc, nhưng cố gắng này đã không đạt kết quả.

Từ góc độ của Trung Quốc, thương nhân gạo Trung Quốc nhập khẩu khoảng 1,2 triệu tấn gạo trong 10 tháng đầu năm 2014 thông qua đường tiểu ngạch. Theo một bài báo trên tờ Wall Street Journal, chính sách của chính phủ Trung Quốc trong việc duy trì giá gạo cao (để bảo vệ nông dân địa phương) là lý do khiến hầu hết các thương nhân đều thích mua gạo giá rẻ từ Việt Nam. Gạo Trung Quốc có giá 4.000 nhân dân tệ/tấn (khoảng 643 USD/tấn), trong khi đó gạo Việt Nam lại có giá 3.100 nhân dân tệ/tấn (khoảng 498 USD/tấn).

Các nhà phân tích cho biết nếu chính phủ Trung Quốc không thay đổi chính sách thì việc buôn bán trái phép này sẽ tiếp tục. Bên cạnh đó, tuy đây là cách Trung Quốc khuyến khích việc nhập khẩu gạo bất hợp pháp nhằm tránh mức thuế trừng phạt của WTO cho việc vi phạm hạn ngạch nhập khẩu đã thoả thuận, nhưng nếu việc thương mại bất hợp pháp này tiếp tục, Trung Quốc sẽ phải mất đi hàng tỷ đô la tiền thuế quan. Trong năm 2013, Trung Quốc đã mất khoảng 1,6 tỷ do trốn thuế.

Theo oryza.com - TV

Từ khóa: Việt Nam, giảm xuất khẩu, gạo, tiểu ngạch, Trung Quốc, WTO