Hôm qua, Ủy ban Kinh tế và Xã hội Liên Hiệp Quốc về Châu Á và Thái Bình Dương (ESCAP) đã công bố 'Báo cáo tiến độ SDG châu Á và Thái Bình Dương 2020'. Báo cáo đã phác thảo chung về hiệu suất của khu vực trong việc đạt được Chương trình nghị sự 2030 cho các mục tiêu phát triển bền vững (SDG). Các mục tiêu SDG được thiết kế chung cho toàn cầu để trở thành một "bản chỉ dẫn nhằm đạt được một tương lai tốt hơn và bền vững hơn cho tất cả".
Dữ liệu các quốc gia trong khu vực Châu Á - Thái Bình Dương (APAC) được lấy từ Cơ sở dữ liệu các chỉ số SDG toàn cầu do Phòng Thống kê của Bộ Kinh tế và Xã hội Liên Hợp Quốc (DESA) cung cấp.
Nhiều quốc gia đang cho thấy sự tiến bộ tích cực trong việc cải thiện chất lượng giáo dục cũng như cung cấp nguồn năng lượng sạch. Tuy nhiên, báo cáo đã chỉ ra tỷ lệ năng lượng tái tạo giảm dần tại khu vực Đông Nam Á.
Tổng thư ký Liên hợp quốc và Thư ký điều hành của ESCAP, Armida Salsiah Alisjahbana cho biết: "Phân tích của chúng tôi cho thấy rằng khu vực châu Á - Thái Bình Dương đã phải vật lộn nhiều nhất với hai Mục tiêu: thúc đẩy tiêu dùng - sản xuất có trách nhiệm và biến đổi khí hậu. Trên thực tế, khu vực này thậm chí đã không đi đúng hướng".
Báo cáo đã nhấn mạnh một khái niệm quan trọng của sự tiến bộ không chỉ dựa vào tăng trưởng kinh tế. Chẳng hạn, tổng sản phẩm quốc nội (GDP) bình quân đầu người của khu vực APAC tăng hơn gấp đôi so với mức trung bình của thế giới năm 2017, nhưng để đạt được sự bền vững, sức khỏe của con người và môi trường lành mạnh cần được đảm bảo, trong khi đó, khu vực APAC lại thiếu hụt các yếu tố này.
Với tốc độ hiện tại, báo cáo đã dự báo rằng khu vực ASEAN có thể sẽ "bỏ lỡ tất cả các mục tiêu SDG có thể đo lường được liên quan đến các hình thức nghèo đói, bình đẳng giới khác và giảm bất bình đẳng trong và giữa các quốc gia vào năm 2030". Tuy nhiên, về vấn đề an ninh lương thực, vai trò của phụ nữ trong việc ra quyết định và tiếp cận các dịch vụ vệ sinh cơ bản lại có những cải thiện đáng ghi nhận và có khả năng tạo nền tảng vững chắc cho các quốc gia thực hiện các biện pháp tăng tốc trong tương lai.
Chỉ số môi trường
Tổng diện tích rừng trong khu vực APAC đã tăng nhẹ kể từ năm 2000; tuy nhiên, 35% các quốc gia (tất cả đều ở Đông Nam Á) đã báo cáo việc diện tích rừng suy giảm liên tục. Mặc dù tỷ lệ diện tích rừng ở khu vực Đông Nam Á là lớn nhất(48%), nhưng đây cũng là khu vực duy nhất có diện tích rừng đang giảm dần; cụ thể là ở Campuchia, Myanmar, Indonesia và Đông Timor.
Ô nhiễm không khí cũng là một vấn đề nghiêm trọng trong khu vực ASEAN với nồng độ hạt bụi trong không khí cao (PM) 2.5 - còn được gọi là ô nhiễm hạt mịn - có thể xâm nhập vào máu qua đường hô hấp (lá phổi) và có liên quan đến các cơn hen suyễn, đau tim và các vấn đề về hô hấp khác.
Ngoài ra, khối lượng chất thải nguy hại được tạo ra trong khu vực ASEAN đã tăng gấp năm lần từ năm 2000 đến 2015 lên gần 40 triệu tấn.
Armida cho biết thêm: "Những phát hiện báo động rằng khu vực cần khẩn trương thúc đẩy việc sử dụng tài nguyên thiên nhiên bền vững, cải thiện quản lý hóa chất và chất thải, tăng khả năng chống chịu thiên tai và thích ứng với các tác động bất lợi của biến đổi khí hậu thông qua các chính sách tích hợp".
Trên đây là một số khía cạnh mà khu vực Đông Nam Á đang bị tụt lùi phía sau. Chúng ta chỉ còn 10 năm nữa để hoàn thành các mục tiêu SDG; do đó, các nước ASEAN có nguy cơ mất đi sự nổi bật và sức hấp dẫn nếu những bền vững được đặt ra không thể đạt được. Điều này chứng tỏ các lợi ích kéo theo cũng không đạt được và các quốc gia cũng như toàn khu vực đã không phát triển theo hướng bền vững.
ESCAP cũng cảnh báo rằng nếu tất cả các bên liên quan không có sự phối hợp và nỗ lực nào khác, ASEAN sẽ không thể đáp ứng bất kỳ mục tiêu nào trong số 17 mục tiêu SDG vào năm 2030.
Đồng thời, vai trò quan trọng của thương mại cũng được nhấn mạnh như một phương tiện để khu vực đạt được các mục tiêu SDG. Đông Nam Á đã nhận được khoảng 30% trong tổng số tất cả các khoản tài trợ cho thương mại APAC trong năm năm qua. Chưa kể lợi ích lớn từ kiều hối cá nhân, chiếm 2,8% GDP năm 2017 (hơn 60 tỷ USD). Điều này cho thấy rằng các nguồn lực có thể được phân bổ hiệu quả hơn để thực hiện tốt hơn các bước nhằm đạt được các mục tiêu SDG vào năm 2030.
Các bên liên quan - bao gồm các quan chức chính phủ, các nhà phân tích trong khu vực và các chuyên gia đến từ nhiều quốc gia - có thể cùng làm việc và tìm ra phương pháp để giải quyết các vấn đề ưu tiên cũng như phát triển các chính sách phù hợp. Mặc dù không mấy lạc quan nhưng cách làm này giúp khu vực tăng tốc nỗ lực thực hiện các biện pháp hiệu quả nhằm hoàn thành thành công Chương trình nghị sự 2030 cho SDG.
Nguồn: The ASEAN Post
Từ khóa: Phát triển bền vững, ASEAN, hội nhập kinh tế
