Một chuyên gia kinh tế hành đầu tại Nhà Trắng đã công khai thừa nhận rằng những “bất ổn” tạo ra từ cuộc chiến thương mại của Trump đang gây hại cho nền kinh tế, trái ngược với những tuyên bố được Tổng thống lặp đi lặp lại rằng thuế quan của ông không gây ra tác động tiêu cực.

Ông Trump thường tuyên bố một cách sai lệch rằng chính phủ đã bù đắp thiệt hại doanh số bán hàng do tác động thuế quan, trong khi các nhà kinh tế học phân tích được rằng thiệt hại đó bị đẩy hoàn toàn cho người tiêu dùng Mỹ. Thứ năm vừa qua, nhà kinh tế học đứng đầu Nhà Trắng Tomas Philipson đã thừa nhận rằng cuộc chiến thương mại đang gây tổn thương cho hoạt động đầu tư kinh doanh, điều mà ngài Tổng thống đã dự đoán hoàn toàn sai lệch rằng đầu tư sẽ tăng mạnh sau chính sách cắt giảm thuế thu nhập năm 2017 và tạo lợi nhuận to lớn cho doanh nghiệp và người giàu.

Tờ Bloomberg News đăng tin: “Những bất ổn trong các cuộc đàm phán thương mại đang hủy hoại hoạt động đầu tư” – theo lời ông Philipson chia sẽ với phóng viên trong một hội thảo về Báo cáo Kinh tế của Tổng thống.

Tờ báo nhận định, mặc cho những lời thú nhận này, bản báo cáo dài 435 trang lại “hiếm khi” đề cập đến tác động tiêu cực của thuế quan, và nó cho rằng chính sách của Trump đang tạo ra một “sự phát triển sâu rộng”.

Ông Philipson, người đứng đầu Hội đồng Cố vấn Kinh tế của Mỹ, đã không tiết lộ tổng mức thiệt hại mà cuộc chiến thương mại gây ra cho hoạt động đầu tư. Ông chỉ dẫn lại một nghiên cứu của Cục Dự trữ Liên bang, trong đó ghi nhận rằng tốc độ tăng trưởng kinh tế có thể giảm khoảng 1%. Mặc dù ông Philipson không hoàn toàn đồng ý với dự báo này, tốc độ tăng trưởng thực tế đã giảm hơn 0,5% vào năm ngoái, từ mức tăng GDP 2,9% trong năm 2018.

Mặc dù ông Philipson thừa nhận sự sụt giảm tăng trưởng, báo cáo của ông cũng muốn biện minh rằng có nhiều yếu tố khác là nguyên nhân gây ra sự sụt giảm này. Dù vậy, tài liệu của ông vẫn trái ngược với tuyên bố của Tổng thống về vấn đề tạo thêm việc làm cho người lao động.

Bài báo cáo viết: “ Những bất ổn từ chính sách thương mại thường là một nguyên nhân dẫn đến sản xuất trì trệ. Tuy nhiên, còn có những yếu tố khác khiến nền sản xuất toàn cầu giảm tốc, và nó không thuộc về yếu tố thương mại… Những yếu tố này khiến việc sàn lọc những hệ quả từ bất ổn chính sách thương mại đối với nền kinh tế toàn cầu trở nên khó khăn hơn, và dễ dẫn đến những định kiến đối với chính sách của Tổng thống.”

Ông Philipson tuyên bố rằng những bất ổn sẽ biến mất sau khi chính sách của Trump gặt hái thành quả. Tổng thống đã ký kết thành công thỏa thuận “Giai đoạn Một” với Trung Quốc vào tháng 1, từ đó giúp hạ nhiệt căng thẳng. Ông thường khoe khoang rằng Trung Quốc đã chấp nhận mua thêm 200 tỷ USD hàng hóa Mỹ trong 2 năm tiếp theo, nhưng trong tuần rồi, Bộ Nông nghiệp Mỹ lại dự toán rằng xuất khẩu nông sản sang Trung Quốc sẽ chị đạt 14 tỷ USD trong năm tài khóa 2020.

Báo cáo cũng thừa nhận rằng thâm hụt thương mại của Mỹ với cả thế giới sẽ vượt mức 1 nghìn tỷ trong năm nay, tăng gần 50% kể từ khi Trump nắm chính quyền. Đồng thời, nền kinh tế Mỹ sẽ không thể đạt mức tăng trưởng 3% như Trump thường hay tuyên bố. Nếu chính sách không có gì thay đổi, báo cáo dự đoán tăng trưởng kinh tế sẽ duy trì ở mức 2,4% trong năm nay, và 2,3% vào năm 2021.

Theo tờ The Washington Post, chính sách cắt giảm thuế nội địa của Trump đã giúp mức tăng trưởng kinh tế đạt 2,9% trong năm 2018, nhưng lợi ích của nó nhanh chóng biến mất khi giới lãnh đạo doanh nghiệp bị cuộc chiến thương mại làm “hoảng sợ” và phải “rút toàn bộ các khoản đầu tư vào nhà máy và thiết bị, khiến tăng trưởng trì trệ”.

Điều đáng chú ý là báo cáo này vẫn chưa đề cập đến những dự báo của cố vấn kinh tế đứng đầu Nhà Trắng Larry Kudlow, rằng đại dịch corona bùng phát tại Trung Quốc sẽ khiến tốc độ tăng trưởng kinh tế toàn cầu giảm mạnh hơn.

Tuần trước, ông Kudlow đã chia sẽ với tờ Fox Business: “Tôi cho rằng trong quý đầu tiên năm nay… chúng ta có thể sụt giảm 0,2 hoặc 0,3% GDP.”

Cựu Bộ trưởng Lao Động Robert Reich cũng hoài nghi về những tuyên bố của Trump, rằng chính sách thương mại của ông đang thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.

Ông viết trên mạng xã hội: “Các hộ gia đình phổ thông ở Mỹ đang nghèo hơn so với trước cả cuộc khủng hoảng tài chính. Tăng trưởng quý trước chỉ ở mức 2,1%, thấp hơn mức trung bình 2,4% trong nhiệm kỳ 2 của ông Obama. Vậy nên, làm ơn cho tôi biết, chính sách của Trump thúc đẩy tăng trưởng kinh tế ở điểm nào?”

Nguồn: Salon

Từ khóa: Chiến tranh thương mại, chủ nghĩa bảo hộ, khủng hoảng kinh tế, hiệp định tự do thương mại