Được đánh giá là khu vực thương mại tự do lớn thứ hai thế giới tính theo số quốc gia thành viên, đứng sau Tổ chức Thương mại Thế giới, và lớn nhất thế giới về dân số và quy mô địa lý, Khu vực Mậu dịch Tự do Lục địa Châu Phi (AfCFTA) đã mang lại những cơ hội mới cho nhiều doanh nghiệp ở châu Phi.

AfCFTA là một hiệp định thương mại tự do được thiết kế nhằm giảm thuế quan đối với hàng hóa và dịch vụ và loại bỏ các hạn chế đối với việc di chuyển tự do của người và hàng hóa giữa các quốc gia châu Phi.

Ý nghĩa kinh tế của thỏa thuận tầm cỡ này là vô cùng to lớn, và nếu được thực hiện thành công, thỏa thuận có khả năng thay đổi đáng kể động lực kinh doanh ở châu Phi cũng như giữa châu Phi và thế giới.

Tuy nhiên, câu hỏi lớn đặt ra là: Làm thế nào để các doanh nghiệp châu Phi có thể tận dụng các cơ hội mới do AfCFTA mở ra và tối đa hóa lợi ích của thực tế mới này cho chính họ và cho châu Phi? Để giải quyết câu hỏi này, điều quan trọng là phải tìm hiểu những lợi ích của các hiệp định thương mại tự do, như AfCFTA.

Đối với cộng đồng doanh nghiệp, hiệp định sẽ làm giảm chi phí đầu tư và thương mại xuyên biên giới giữa các thành viên bằng cách hạ thấp và xóa bỏ hoàn toàn các hàng rào thuế quan, và phi thuế quan. Khi làm được điều này, AfCFTA sẽ thúc đẩy gia tăng đáng kể tiềm năng chuyên môn hóa và quy mô.

AfCFTA cũng thay đổi cơ sở kinh tế cho các quyết định chiến lược liên quan đến việc tiếp cận thị trường, tổ chức sản xuất và định vị cạnh tranh. Và ảnh hưởng đến tầm quan trọng của khoảng cách và vị trí địa lý.

Mặc dù những tác động này có thể được cảm nhận đặc biệt ở Châu Phi, nhưng chúng cũng sẽ có những tác động đối với sự hội nhập toàn cầu của lục địa đen này. Đối với các thị trường tiêu dùng lớn, AfCFTA sẽ biến một lục địa thành một thị trường đơn lẻ khổng lồ với hơn 1,4 tỷ người.

Quy mô thị trường này chỉ kém Ấn Độ và Trung Quốc một chút. Chi phí xuyên biên giới thấp giữa các quốc gia châu Phi sẽ cho phép các công ty tiếp cận với những người tiêu dùng ở xa và đạt được lợi thế về quy mô.

Sự gia tăng quy mô của thị trường làm tăng lợi tức đầu tư vào vốn nhân lực và vật chất. Và làm tăng cơ sở kinh tế hợp lý cho việc phát triển các tài sản này. Hoạt động quy mô lớn có thể cho phép một số công ty Châu Phi mở rộng ra khỏi Châu lục vào các thị trường toàn cầu.

Nó có tiềm năng gia tăng sản xuất chuyên môn hóa. Và tiêu dùng được hưởng lợi từ chuyên môn hóa phù hợp với lợi thế so sánh của các nước châu Phi.

Đồng thời, sẽ làm tăng lợi ích thu được bằng cách tách riêng sản lượng. Nhu cầu của chuỗi cung ứng sẽ tăng lên với thương mại chi phí thấp làm cho nó trở nên khả thi về mặt kinh tế.

AfCFTA cũng đang mang lại những động lực cạnh tranh khác nhau trong các quốc gia châu Phi. Bằng cách tăng lợi thế về quy mô, AfCFTA có khả năng thúc đẩy sự phát triển của các công ty lớn hơn và kích hoạt hợp nhất.

Các công ty nhỏ hơn, yếu hơn sẽ cần phải hiện đại hóa các quy trình hoạt động của họ. Và cải thiện vốn vật chất và con người để tồn tại và thành công trong thực tế mới.

Hiệp định cũng sẽ làm thay đổi cán cân cạnh tranh giữa quốc gia thành viên và các nước bên ngoài hiệp định AfCFTA là các doanh nghiệp châu Phi và không phải châu Phi.

Bằng cách tạo những quốc gia thành viên có lợi thế đáng kể trong việc cạnh tranh với hàng nhập khẩu từ bên ngoài lục địa, AfCFTA sẽ tăng sức hút của Châu Phi đối với các công ty nước ngoài đang tìm cách trở thành người trong cuộc bằng cách đầu tư vào lục địa này.

Điều này sẽ làm tăng cường độ cạnh tranh và nâng cao tiêu chuẩn, với đòi hỏi các công ty châu Phi phải nâng cấp năng lực của mình để thành công trong cuộc cạnh tranh với các công ty nước ngoài.

Tầm quan trọng của khoảng cách và sự gần gũi về địa lý sẽ thích hợp với việc giảm chi phí qua biên giới do các hiệp định thương mại mang lại làm tăng tác động của chi phí vận tải đối với hoạt động kinh doanh. Điều này sẽ làm giảm chi phí di chuyển hàng hóa, dịch vụ, vốn và con người qua biên giới.

Tác động này có ý nghĩa đặc biệt ở châu Phi, nơi có diện tích đất rộng lớn hơn cả Trung Quốc, Nhật Bản, Ấn Độ, Mỹ và phần lớn châu Âu cộng lại.

Bằng cách cân bằng chi phí đi qua các biên giới xuyên lục địa, AfCFTA sẽ tăng lợi ích của các mối quan hệ kinh tế trong các tiểu vùng của châu Phi và làm nổi bật tính phổ biến trong lịch sử của các mô hình này.

Điều này có nghĩa là AfCFTA sẽ có những tác động sâu rộng đối với các doanh nghiệp châu Phi, bất kể quy mô, ngành công nghiệp và phạm vi địa lý hoạt động của họ (cho dù trong nước, khu vực hay toàn cầu).

Và tác động sẽ được cảm nhận theo cách khác. Các lĩnh vực chính mà tác động này sẽ thể hiện và cung cấp những hiểu biết sâu sắc là theo cách mà nó sẽ ảnh hưởng đến các doanh nghiệp châu Phi ở quốc gia của họ.

Điều quan trọng là cộng đồng doanh nghiệp phải hiểu tại sao và làm thế nào những thay đổi này sẽ xảy ra để các doanh nghiệp châu Phi có thể tận dụng tối đa các cơ hội mới do AfCFTA mở ra. Và tối đa hóa lợi ích tiềm năng của hiệp định cho chính họ và cho châu Phi.

Nguồn: Business Daily Africa

Từ khóa: AfCFTA, tác động, quy mô, cơ sở kinh tế, tiêu chuẩn