RCEP thúc đẩy hội nhập kinh tế khu vực của ASEAN

Tờ Sun Daily Malaysia cho rằng hai quyết định quan trọng tại Hội nghị thượng đỉnh ASEAN 21 mới đây, bao gồm sự ra đời Hiệp định đối tác toàn diện khu vực (RCEP) và việc trì hoãn thành lập Cộng đồng Kinh tế ASEAN (AEC) đến ngày 31/12/2015 thay vì ngày 1/1/2015 như đã dự tính, là để giải quyết một số vấn đề và chuẩn bị các quy định cần thiết cho AEC.

Theo tờ báo, RCEP được nhìn nhận như là một liên minh giữa ASEAN và sáu nước đối thoại, gồm Australia, Trung Quốc, Ấn Độ, Hàn Quốc, Nhật Bản và New Zealand, nhằm tạo ra một khu vực thương mại tự do.

Cho đến nay, nhiều hiệp định thương mại tự do (FTA) và các hiệp định đối tác kinh tế (EPA) đã được ký kết giữa các quốc gia thành viên riêng lẻ của ASEAN và giữa khối ASEAN với các đối tác đối thoại. Tuy nhiên, các ưu tiên chồng chéo, các thủ tục và thông lệ đã làm giảm hiệu quả và lợi ích tiềm năng của các thỏa thuận do các doanh nghiệp phải tuân thủ các quy định khác nhau của những thỏa thuận này.
rcep2
Trong bối cảnh đó, thỏa thuận RCEP với các đối tác là có khả năng làm giảm sự phức tạp nảy sinh từ vô số các thỏa thuận bằng cách nhất trí về một chương trình toàn diện và tập trung vào vai trò trung tâm của ASEAN trong khu vực. RCEP cũng sẽ là cơ sở cho các sáng kiến hội nhập khu vực được bổ sung đầy đủ hơn, bởi quan hệ đối tác được xây dựng trên những kinh nghiệm của các FTA và EPA. Một hy vọng nữa là RCEP có thể thúc đẩy các nỗ lực nhằm thiết lập một FTA giữa Trung Quốc, Nhật Bản và Hàn Quốc. Một khi được thành lập, nó chắc chắn có thể tăng cường hơn nữa hội nhập kinh tế khu vực.

Tờ báo cũng cho biết, việc quyết định trì hoãn sự ra đời của AEC trong 12 tháng là rất quan trọng. Trong khoảng thời gian đó, tất cả các nước thành viên ASEAN phải đạt được tiến độ để hoàn thành lộ trình đã được thỏa thuận và thực hiện các hành động mục tiêu cho AEC. Điều đó rõ ràng phải là điều kiện tiên quyết để hiện thực hóa mục tiêu rộng lớn hơn của hội nhập kinh tế khu vực.

Tờ báo cũng lưu ý rằng RCEP có thể được coi là một đối thủ cạnh tranh của Hiệp định đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP) do Mỹ khởi xướng. Hiện nay, trong khu vực chỉ có Australia, Brunei,Malaysia, New Zealand, Xinhgapo và Việt Nam tham gia đàm phán TPP, trong khi các thành viên ASEAN khác và các đối tác đối thoại, đặc biệt là Trung Quốc, không phải là thành viên của TPP - một thực tế cho thấy có thể gây ra xung đột về lợi ích và phá vỡ hiệu quả hội nhập kinh tế khu vực.

Tờ báo kết luận, nếu không phân định rõ ràng rằng cả TPP và RCEP đều mang lại lợi ích cho các thành viên của mình, tình huống trên có thể dễ dàng làm phức tạp thêm các hiệp định kinh doanh trong khu vực, và làm phá hỏng những nỗ lực để đạt được hội nhập kinh tế hiệu quả.