Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) và Ngân hàng Thế giới (WB) khuyến cáo các nước cần chuẩn bị cho khả năng giá lương thực sẽ tăng trong những tháng tới, song cho rằng trong thời điểm này có ít dấu hiệu về một cuộc khủng hoảng sẽ diễn ra như năm 2007-08.
Giám đốc Bộ phận nông nghiệp và phát triển nông thôn của WB, Juergen Voegele, nói ngân hàng này không dự báo về khả năng một cuộc khủng hoảng giá lương thực xảy ra ở thời điểm này, khi thế giới vẫn có đủ lương thực. Tuy nhiên, ông cho rằng không thể dự báo trước điều kiện thời tiết nên nếu có hiện tượng bất thường xảy ra thì những khó khăn có thể sẽ lặp lại. Khuyến cáo của WB là các nước nên chuẩn bị từ rất sớm cho khả năng tăng giá lương thực, bởi một khi lượng dự trữ quá thấp thì biến động giá cả sẽ không dễ chấm dứt.
Người đứng đầu một đơn vị thuộc Bộ phận nghiên cứu của IMF, Thomas Helbling, gọi đợt tăng giá ngũ cốc hiện nay là "một cú sốc cổ điển về nguồn cung", tức giá sẽ giảm khi vụ mùa tới trở lại bình thường. Bên cạnh đó, sức ép lạm phát cũng không đáng lo ngại như trong năm 2007/08, khi đà tăng giá dầu thế giới cũng đã giảm bớt. Ngoài ra, những biến động tỷ giá cũng đóng vai trò trong việc hạn chế mức tăng giá lương thực tính theo USD, khi tỷ giá USD và các đồng tiến khác giảm.
Đợt hạn hán tồi tệ nhất trong nửa thế kỷ ở Mỹ và vụ mùa thất bát tại "vựa lúa mỳ" Biển Đen đã khiến ngô, lúa mỳ và đậu tương tăng giá. Tuy nhiên, giá gạo, loại lương thực chính ở châu Á và các khu vực ở châu Phi, cho đến nay vẫn chưa bị tác động. Số liệu của WB cho thấy giá lương thực nói chung vẫn chưa lên tới các mức kỷ lục của năm 2007/08, khi hàng triệu người bị đẩy vào cảnh đói nghèo do giá lương thực tăng cùng lúc với sự leo thang của giá dầu.
Đợt tăng giá lương thực mới nhất xảy ra trong thời điểm kinh tế toàn cầu đang chững lại, tình hình Khu vực sử dụng đồng euro chưa ổn định và tỷ lệ thất nghiệp vẫn cao ở hầu hết các nước. Dù lương thực tăng giá sẽ không làm kinh tế toàn cầu tăng chậm lại hơn nữa, song điều này sẽ khiến túi tiền của người tiêu dùng thêm eo hẹp. Khả năng nhập khẩu lương thực của các nước nghèo sẽ bị hạn chế khá nhiều, nhất là khi nguồn lực tài chính bị cạn đi vì khủng hoảng tài chính toàn cầu.
Tuy nhiên, trong thời điểm hiện nay, thế giới đã được chuẩn bị tốt hơn trước việc giá lương thực tăng nhờ rút ra được những bài học từ cuộc khủng hoảng năm 2007-08, với việc tăng đầu tư vào sản xuất và tăng cường sự minh bạch về số liệu để có thể dự báo và ứng phó tốt hơn trước các cú sốc về giá. WB đã tăng vốn đầu tư cho nông nghiệp từ 2,5 tỷ USD trong năm 2008 lên 9,5 tỷ USD/năm.
Lê Minh/TTXVN
Từ khóa: IMF, WB, cảnh báo, giá lương thực, tăng