Chiều 11/1, tại Hà Nội, Bộ trưởng Bộ NN-PTNT Lê Minh Hoan chủ trì cuộc trao đổi với chuyên gia về tín chỉ carbon, giảm phát thải trong lĩnh vực nông nghiệp.

Mở đầu buổi làm việc, Công ty TNHH Hệ sinh thái The VOS đã trình chiếu một video clip đưa ra lời cảnh báo về những ảnh hưởng vô cùng nghiêm trọng của biến đổi khí hậu, khiến con người dường như đều muốn bỏ cuộc. Tuy nhiên, có một giải pháp có thể chữa lành cho hành tinh chúng ta và để loài người không tuyệt chủng, đây cũng không phải là giải pháp mới, đó chính là “Đất”. Nhờ có quy mô rộng lớn và khả năng cô lập một lượng khí nhà kính khổng lồ, đất là thứ có khả năng điều hòa khí hậu, bổ sung nguồn nước sạch và nuôi thế giới.

Theo đó, đất, thực vật và khí hậu có mối liên hệ mật thiết với nhau. Và nông nghiệp tái sinh, khai thác năng lượng tái sinh của chính đất đai là thông điệp được video clip gửi gắm.

Giám đốc Công ty TNHH Hệ sinh thái The VOS, ông Lê Hoàng Thế cho biết, Việt Nam thuộc một trong các quốc gia dẫn đầu về tốc độ tăng trưởng phát thải carbon. Việt Nam nằm trong top 20 nước có lượng phát thải carbon cao nhất năm 2022, với tốc độ tăng trưởng 2010 - 2022 đạt 57,3%, thuộc top 10 quốc gia có tốc độ tăng trưởng phát thải carbon cao nhất thế giới. Nhóm ngành năng lượng và công nghiệp (đốt cháy công nghiệp) chiếm tỷ trọng ngày càng cao trong tổng cơ cấu phát thải carbon của Việt Nam 12 năm vừa qua.

Tuy nhiên, theo ông Thế, Việt Nam cũng là một trong những quốc gia có tiềm năng lớn về nguồn cung ứng tín chỉ carbon, kỳ vọng mang lại lợi ích kinh tế cao khi nhu cầu thế giới được dự báo tăng gần 100 lần vào năm 2050.

Ấn Độ và Trung Quốc là 2 quốc gia bán nhiều tín chỉ carbon nhất. Uớc tính Việt Nam có 57 triệu tín chỉ carbon, tương đương 52 triệu tấn CO2 có thể bán ra cho các tổ chức quốc tế.

Trong bối cảnh Việt Nam đang thực hiện chương trình kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn và cam kết về chống biến đổi khí hậu của Liên hợp quốc, trong đó có mục tiêu đạt phát thải carbon ròng bằng “0” vào năm 2050, ông Thế cho rằng, Việt Nam cần có lực lượng lao động lớn, chuyên nghiệp để thực hiện giải pháp trọng tâm là xây dựng thị trường tín chỉ carbon bắt buộc

Ngoài ra, ông Thế cho rằng, hiện nay Công ty The VOS đã đi theo thực hành nông nghiệp tái sinh, canh tác cây keo lai, canh tác xen canh cây keo lai và trồng nấm linh chi đỏ dưới tán rừng, canh tác rừng theo phương pháp nông nghiệp tái sinh kết hợp đầu tư chứng chỉ rừng FSC-FM.

Toàn bộ ý tưởng của thực hành nông nghiệp tái sinh là hút carbon từ không khí vào đất, từ đó giúp cải thiện đất, chu trình nước và môi trường. Trong đó, chú trọng 6 nguyên tắc của nông nghiệp tái sinh là tối đa lớp phủ trên bề mặt của đất, giảm thiểu sự xáo trộn của đất, tối đa hóa dạng cây trồng, duy trì rễ sống quanh năm và tích hợp chăn nuôi.

Chia sẻ tại buổi làm việc, Bộ trưởng Bộ NN-PTNT Lê Minh Hoan nói về câu chuyện bà con nông dân hiện đang chặt bỏ cây điều - một trong những mặt hàng xuất khẩu quan trọng của ngành nông nghiệp nước ta. Bộ trưởng nhắn nhủ thấy khó khăn phải tháo gỡ ngay, với các ngành khác cũng vậy. Bộ trưởng nói: “Từ lâu chúng ta cứ nói sản xuất theo thị trường nhưng chưa hiểu thị trường cần gì. Để xuất khẩu được vào thị trường Hoa Kỳ phải đáp ứng rất nhiều tiêu chuẩn khắt khe. Tất nhiên không phải thị trường nào cũng đều như vậy. Nhưng cần phải hiểu đòi hỏi của từng thị trường, để quản lý Nhà nước có định hướng đưa nông sản xuất khẩu đi xa hơn, vào các thị trường cao cấp, dần dần phải có tín chỉ carbon, dán nhãn sinh thái, organic..."

“Bây giờ người ta không chỉ mua sản phẩm mà còn mua cách làm ra sản phẩm đó. Câu chuyện của chúng ta là phải thay đổi tư duy để thích ứng với xu thế thay đổi của thế giới, đó mới là điều quan trọng. Tư duy khoa học phải thay đổi, tư duy doanh nghiệp phải thay đổi và tư duy của chúng ta cũng phải thay đổi. Tư duy mở, hành động nhanh, kết quả thực”, Bộ trưởng nhấn mạnh.

Năm 2023, lần đầu tiên, Việt Nam chính thức bán thành công 10,3 triệu tín chỉ carbon rừng, thu về 51,5 triệu USD, khoảng 1.250 tỷ đồng. Việc phát triển thị trường tín chỉ carbon rừng ở Việt Nam không chỉ đúng với xu hướng của thế giới, mà sẽ góp phần thúc đẩy phát triển nền kinh tế xanh, đúng theo tinh thần của Nghị quyết Đại hội lần thứ XIII của Đảng, đồng thời mang lại nguồn lợi tài chính cho Việt Nam phục vụ cho công tác bảo vệ rừng.

Cụ thể, Việc bán tín chỉ carbon nằm trong thỏa thuận chi trả phát thải nhà kính (ERPA) vùng Bắc Trung Bộ được ký ngày 22/10/2020 giữa Ngân hàng Tái thiết và Phát triển quốc tế (IBRD) thuộc Ngân hàng Thế giới (WB) và Bộ Nông nghiệp Phát triển Nông thôn Việt Nam (NN&PTNT).

Trong giai đoạn 1, nhà chức trách đã ký các văn bản chuyển giao 10,3 triệu tấn CO2 cho WB, trị giá 51,5 triệu USD (tương đương đơn giá 5 USD một tấn).

Đầu tháng 8, WB đã thanh toán tiền ERPA đợt 1 cho Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn là 41,2 triệu USD (tương đương 997 tỷ đồng), đạt 80% kết quả giảm phát thải theo ERPA đã ký. Số tiền còn lại 10,3 triệu USD tương đương 249 tỷ đồng sẽ thanh toán sau khi hoàn thành việc chuyển giao 10,3 triệu tấn CO2.

Nguồn: Kinh tế Nông thôn

Từ khóa: CO2, thỏa thuận, ERPA, giảm phát thải