Hội đồng thương mại dịch vụ của Tổ chức Thương mại Thế giới quan tâm đến các nổ lực của các chính phủ giúp các doanh nghiệp và người tiêu dùng tăng cường khả năng ứng dụng kỹ thuật số và thu hẹp khoảng cách kỹ thuật số. Các thành viên của WTO cũng thảo luận về các vấn đề thương mại liên quan đến tính minh bạch, mạng truyền thông 5G, phần mềm được cài đặt sẵn, khai thác vệ tinh và an ninh mạng.

Trong kỳ họp ngày 01/7/2020 của Hội đồng về Thương mại điện tử, một nhóm các chính phủ đã đề xuất một thảo luận về “những thách thức và cơ hội đối với việc cung cấp dịch vụ thương mại trực tuyến và những hoạt động của Chính phủ các nước để đạt được bước tiến về kỹ thuật số”, bao gồm cả việc cung cấp hỗ trợ các doanh nghiệp siêu nhỏ, các doanh nghiệp vừa và nhỏ (MSMEs) và các nước đang phát triển để hỗ trợ họ có đủ khả năng tăng tỷ trọng xuất khẩu dịch vụ. Tất cả các thành viên đã hưởng ứng đề xuất, như là một đóng góp tích cực cho Chương trình làm việc.

Nhiều nước phát triển đã trình bày các chương trình đang thực hiện nhằm thúc đẩy khả năng kỹ thuật số. Một số nước đã nhấn mạnh việc cải thiện sự kết nối các công cụ kỹ thuật số và tăng cường hợp tác quốc tế là các yếu tố cần thiết cho phép “sự chuyển đổi từ người mua thành các nhà cung cấp trong thương mại dịch vụ quốc tế ”. Các khó khăn thách thức mà các nước đang phát triển đang đối mặt là những hạn chế về cơ sở hạ tầng và nhu cầu truy cập dữ liệu.

Về sự kiện đại dịch COVID-19 và tình hình ảnh hưởng của nó đối với thương mại dịch vụ, nhiều thành viên WTO nhấn mạnh sự quan trọng của việc chia sẻ kinh nghiệm, bao gồm các biện pháp hỗ trợ thương mại được sử dụng để giải quyết cuộc khủng hoảng và thúc đẩy việc phục hồi nền kinh tế. Một số thành viên nhắc lại một báo cáo gần đây của Ban Thư ký WTO, trong đó nhấn mạnh sự phụ thuộc nhiều hơn vào dịch vụ trực tuyến khi xảy ra khủng hoảng, đặc biệt trong các lĩnh vực như bán buôn bán lẻ, y tế, giáo dục, các dịch vụ viễn thông và nghe nhìn, bởi do sự điều chỉnh thói quen của người tiêu dùng để thích nghi với các biện pháp giãn cách xã hội nên các nhà cung cấp cũng mở rộng hoạt động kinh doanh trực tuyến của họ.

Một số thành viên cho rằng cuộc khủng hoảng đã dẫn đến nhu cầu cấp thiết phải giải quyết sự chênh lệch trong thực hiện kết nối kỹ thuật số. Liên quan đến lệnh cấm áp thuế hải quan lên các sản phẩm được cung cấp qua Internet, các thành viên đã gia hạn vào tháng 12 năm 2019, nhóm các nước Châu phi cho biết đại dịch đã nhấn mạnh tầm quan trọng của việc cần thu thuế doanh thu đối với mỗi sản phẩm đó.

Nhiều thành viên nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tạo điều kiện thuận lợi cho thương mại dịch vụ, bao gồm việc mở rộng các chính sách thương mại, cho phép phục hồi và phát triển kinh tế xã hội bền vững sau COVID-19, và nhấn mạnh sự cần thiết phải hạn chế các rào cản trong các lĩnh vực như việc hạn chế luồng dữ liệu xuyên biên giới có thể làm suy yếu sự phục hồi kinh tế.

Các thành viên WTO nhấn mạnh một số vấn đề cần quan tâm, bao gồm:

Các giải pháp liên quan đến mạng truyền thông 5G của Úc: Trung Quốc nêu lên mối lo ngại về các giải pháp của Úc đối với các dự án viễn thông 5G, cho rằng các giải pháp này cấm các công ty Trung Quốc tham gia vào dự án là không hợp lý, không minh bạch và phân biệt đối xử. Úc trả lời rằng các yêu cầu về mạng viễn thông 5G của họ là “hoàn toàn phù hợp với các quy định của WTO và các công ty nước ngoài được chào đón ở nước này.”

Về giải pháp khai thác vệ tinh cố định của Nga: Hoa Kỳ lập luận rằng một giải pháp của Nga liên quan đến việc phân bổ các dải tần số vô tuyến cho các nhà khai thác vệ tinh nước ngoài đã vi phạm các cam kết của Nga liên quan trong Hiệp định chung về thương mại dịch vụ (GATS). Canada và các nước EU cũng lo ngại về vấn đề này. Nga cho biết họ không nhận thấy giải pháp của họ tạo ra bất kỳ khó khăn nào cho các nhà cung cấp nước ngoài.

Về giải pháp về cài đặt trước phần mềm của Nga: Hoa kỳ nêu lên mối lo ngại đối với một giải pháp của Nga về phần mềm được cài đặt sẵn, cho rằng nó đã vi phạm cam kết của Nga trong một số lĩnh vực dịch vụ. Canada, các nước EU và Nhật Bản cũng đồng ý với những lo ngại đó. Nga cho rằng các biện pháp này không cấm các phần mềm cài đặt sẵn của công ty nước ngoài và không có bất kỳ những điều khoản nào về phân biệt đối xử.

Mỹ và Nhật Bản cũng nhắc lại mối quan ngại về các biện pháp an ninh mạng của Trung Quốc và Việt Nam. Những lo ngại này đã nhận được sự tán thành của Canada, EU và Đài Bắc Trung Quốc.

Hội đồng Thương mại Dịch vụ có trách nhiệm tạo điều kiện thúc đẩy các hoạt động và thực hiện các mục tiêu thuộc phạm vi của Hiệp định chung về Thương mại Dịch vụ (GATS). Hội đồng Thương mại Dịch vụ bao gồm tất cả các thành viên WTO, Hội đồng giám sát công việc của bốn cơ quan thứ cấp phụ trách các lĩnh vực chuyên môn riêng biệt: Ủy ban Thương mại Dịch vụ Tài chính; Ủy ban về các cam kết đặc biệt; Ban công tác về Quy chế trong nước; và Ban công tác về các quy tắc GATS. Hội đồng thương mại dịch vụ có trách nhiệm báo cáo lên Đại Hội đồng WTO.

Nguồn: SDG IISD

Từ khóa: hội đồng, thương mại, dịch vụ, Tổ chức Thương mại Thế giới, WTO, thảo luận, trực tuyến, đại dịch toàn cầu