Đông đảo đại biểu tham dự hội thảo. Nguồn: Trung tâm WTO

Ngày 31/8/2017, tại Thành phố Hồ Chí Minh, Vụ Thị trường Châu Á – Châu Phi, Bộ Công Thương phối hợp Trung tâm Hỗ trợ hội nhập WTO Thành phố Hồ Chí Minh (Trung tâm WTO) tổ chức hội thảo “Phổ biến thông tin thị trường Úc, Niu Di-lân và tận dụng ưu đãi của Hiệp định thương mại tự do ASEAN – Úc – Niu Di-lân để đẩy mạnh xuất khẩu hàng hóa của Việt Nam”, tham dự hội thảo có 150 đại biểu là đại diện các sở ngành, Hiệp hội/Hội ngành hàng trong nước, nước ngoài và doanh nghiệp xuất nhập khẩu của Tp. Hồ Chí Minh và các tỉnh trong Vùng kinh tế trọng điểm phía Nam.

Theo Ông Nguyễn Phúc Nam, Phó Vụ trưởng Vụ Thị trường Châu Á – Châu Phi, Bộ Công Thương, hiệp định thương mại tự do ASEAN – Úc – Niu Di-lân (AANZFTA) có hiệu lực từ ngày 01 tháng 01 năm 2010, là một trong những Hiệp định thương mại tự do toàn diện mà ASEAN tham gia cùng với Úc – Niu Di-lân. Qua hơn 6 năm thực thi Hiệp định, Úc và Niu Di-lân dần trở thành hai đối tác thương mại quan trọng hàng đầu của Việt Nam tại khu vực Châu Á – Thái Bình Dương và là hai thị trường xuất khẩu tiềm năng cho nhiều hàng hóa mà Việt Nam có thế mạnh.

Theo số liệu Tổng Cục hải quan, trong giai đoạn 2010-2016, kim ngạch xuất nhập khẩu giữa Việt Nam và Úc tăng trung bình 4,7%/năm. Úc liên tục là thị trường xuất siêu của Việt Nam, giá trị xuất siêu trong năm 2016 đạt 480 triệu USD. Vào ngày 24 tháng 8 năm 2017 vừa qua, Chính phủ Úc đã chính thức chấp nhận các điều kiện nhập khẩu mới cho phép trái thanh long của Việt Nam được nhập khẩu vào thị trường Úc. Ngược lại, Chính phủ Việt Nam cũng chấp nhận cho trái Cherry của Úc nhập khẩu vào thị trường Việt Nam. Hiện nay, Việt Nam có 3 loại trái cây (xoài, vải, thanh long) đã được phép nhập khẩu vào thị trường Úc. Ông Nam chia sẻ trong thời gian qua hàng hóa của doanh nghiệp Việt Nam ngày càng được thị trường Úc ưu chuộng do chất lượng và giá cả cạnh tranh hơn so với các sản phẩm của Trung Quốc, Thái Lan… Việt Nam đang có thế mạnh ở các sản phẩm thuộc nhóm ngành nông - thủy sản, dệt may, giày dép, gỗ và sản phẩm gỗ...

Với thị trường Niu Di-lân, trong năm 2016, tổng kim ngạch hai chiều của Việt Nam và Niu Di-lân là 707 triệu USD, tăng 0,4% so với năm 2015. Quan hệ thương mại hàng hóa của hai nước ngày càng tăng trưởng trong những năm trở lại đây, bình quân tăng 26,7%/năm. Các sản phẩm Việt Nam có nhiều cơ hội xuất khẩu sang thị trường Niu Di-lân là thủy sản, cà phê, hạt điều, dệt may, giày dép...

Trình bày về Hiệp định thương mại tự do ASEAN – Úc – Niu Di-lân, ông Phạm Tuấn Anh, Phó vụ trưởng Vụ hợp tác quốc tế, Bộ Tài chính nhận định các doanh nghiệp Việt Nam hiện vẫn chưa tận dụng được nhiều ưu đãi thuế quan trong Hiệp định, nguyên nhân theo đại diện của Bộ Tài chính là do doanh nghiệp vẫn chưa hiểu rõ về các ưu đãi thuế quan và các yêu cầu về xuất xứ hàng hóa, doanh nghiệp còn tâm lý e ngại với các tiêu chuẩn và rào cản của thị trường. Ngoài ra, trong Hiệp định AANZFTA, một số sản phẩm của Việt Nam khi xuất khẩu vào thị trường Úc – Niu Di-lân có thuế MFN thấp hơn thuế cam kết trong Hiệp định, do vậy các doanh nghiệp Việt Nam hiện còn chưa mặn mà trong việc tìm hiểu và vận dụng các ưu đãi thuế quan cho hàng hóa xuất khẩu. Cũng theo chuyên gia Bộ Tài chính, khách quan đánh giá thì Úc và Niu Di-lân tuy là hai thị trường có yêu cầu cao về tiêu chuẩn hàng hóa nhưng rõ ràng hàng hóa của Việt Nam trong thời gian qua vẫn đáp ứng được thị hiếu của người tiêu dùng các nước này, việc này thể hiện qua số liệu tăng trưởng xuất khẩu hàng năm của Việt Nam vào các thị trường này.

Trao đổi tại hội thảo, Ông Phạm Tuấn Anh thông tin, trong năm 2017, Bộ Tài chính sẽ ban hành Nghị định mới quy định thuế suất thuế nhập khẩu ưu đãi trong Hiệp định AANZFTA, Nghị định dự kiến sẽ có hiệu lực vào 01/01/2018 để thay thế cho Nghị định 127/2016/NĐ-CP. Theo đó, các doanh nghiệp xuất nhập khẩu được yêu cầu sẽ phải áp dụng hệ thống mã HS 2017 thay thế cho hệ thống mã HS 2012 hiện nay.

Đại diện Hiệp hội doanh nghiệp nước ngoài tại Việt Nam, Ông Brian O’Reilly, Nguyên Chủ tịch Phòng Thương mại Úc tại Việt Nam (AusCham) cho hay Việt Nam là quốc gia có mức tăng trưởng nhanh nhất hiện nay với Úc trong ASEAN. Hiện có khoảng 300.000 người Việt Nam đang sinh sống và làm việc tại Úc. Ngoài ra trong lĩnh vực giáo dục, Úc cũng là điểm đến được nhiều người Việt Nam lựa chọn. Do vậy, các doanh nghiệp Việt Nam nên nhanh chóng tận dụng cơ hội này để đẩy mạnh xuất khẩu hàng hóa sang Úc trong thời gian tới.

Ông Brian O'Reilly, Nguyên Chủ tịch Auscham. Nguồn: Trung tâm WTO

Chia sẻ kinh nghiệm về việc quản lý rủi ro khi xuất khẩu sang thị trường Úc, ông Brian lưu ý các doanh nghiệp Việt Nam cần nghiên cứu kỹ về nhu cầu thị trường, phải xây dựng kế hoạch kinh doanh cẩn thận và quan trọng cần có các giải pháp quản trị rủi ro phù hợp khi xuất khẩu, vì cả Úc và Niu Di-lân là 2 quốc gia có yêu cầu cao về kiểm dịch và tiêu chuẩn hàng hóa, nên hàng hóa nếu không đáp ứng tiêu chuẩn công bố sẽ bị tiêu hủy hay phải trả về quốc gia xuất khẩu.

Theo ý kiến của các doanh nghiệp tham dự hội thảo, những thông tin về các Hiệp định thương mại tự do Việt Nam tham gia cũng như thông tin về thị trường, nhu cầu về hàng hóa, các rào cản kỹ thuật của thị trường xuất khẩu là những thông tin hữu ích cần cho doanh nghiệp trong bối cảnh hội nhập hiện nay, doanh nghiệp mong muốn nhận được hỗ trợ nhiều hơn nữa từ các cơ quan Nhà nước thông qua việc phổ biến và cập nhật thông tin như hội thảo hôm nay./.

Nguồn: Trung tâm WTO