Các chuyên gia và giới lãnh đạo doanh nghiệp Trung Quốc nhận định, động thái mới nhất của Trung Quốc về việc ủng hộ chủ nghĩa đa phương sẽ mở đường cho việc cải tổ Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO), khôi phục lại hoạt động cho cơ quan giải quyết tranh chấp trực thuộc tổ chức này.
Bình luận trên được đưa ra sau khi Bộ trưởng Thương mại Trung Quốc Vương Văn Đào kêu gọi xúc tiến việc bổ nhiệm tổng giám đốc mới cho WTO, dựa trên khuyến nghị của ủy ban tuyển chọn, nối lại hoạt động của cơ quan phúc thẩm, và ấn định thời gian cùng địa điểm tổ chức Hội nghị Bộ trưởng WTO lần thứ 12. Ông Vương cho rằng, làm như vậy sẽ nâng cao vai trò của WTO và nâng cao niềm tin của thế giới vào chủ nghĩa đa phương.
Bộ trưởng Thương mại Trung Quốc đã đưa ra nhận xét trên trong cuộc họp trực tuyến giữa các bộ trưởng WTO do Thụy Sĩ tổ chức vào thứ Sáu. Họ đã thảo luận về các ưu tiên để tăng cường hệ thống thương mại đa phương dựa trên nguyên tắc nhằm hỗ trợ toàn cầu phục hồi nhanh chóng, bền vững và toàn diện.
Vì một thành viên của WTO đã ngăn chặn việc lựa chọn thẩm phán cho cơ quan phúc thẩm từ giữa năm 2017, nên cơ quan phúc thẩm – cơ quan được coi là tòa án tối cao cho các tranh chấp thương mại toàn cầu - đã bị tê liệt kể từ ngày 11 tháng 12 năm 2019. Cơ quan phúc thẩm cần có 7 thẩm phán, hoặc ít nhất phải có 3 thẩm phán để hoạt động. Thẩm phán cuối cùng đã rời văn phòng vào ngày 30 tháng 11 năm 2020.
Bloomberg đưa tin vào tuần trước rằng chính quyền của Tổng thống Mỹ Joe Biden “vẫn chưa sẵn sàng tham gia vào một cuộc thảo luận” để bàn cách khôi phục cơ quan phúc thẩm của WTO.
Bà Triệu Bình, phó chủ tịch viện nghiên cứu tại Hội đồng Xúc tiến Thương mại Quốc tế Trung Quốc có trụ sở tại Bắc Kinh cho biết, ngoài việc đề xuất rằng các thành viên WTO cùng đặt ra một chương trình nghị sự để cải tổ WTO, Trung Quốc còn phải duy trì các giá trị cốt lõi và các nguyên tắc cơ bản của WTO, chẳng hạn như cởi mở và không phân biệt đối xử, để thúc đẩy cải cách hệ thống quản trị toàn cầu.
Vì năm nay đánh dấu kỷ niệm 20 năm ngày Trung Quốc gia nhập WTO, “việc khôi phục hoạt động của cơ quan phúc thẩm là thiết thực để tạo điều kiện thuận lợi cho mô hình phát triển ‘tuần hoàn kép’, một chiến lược phát triển đề cao mở cửa hơn nữa và kết hợp sức mạnh tổng hợp của thị trường trong và ngoài nước”, bà Triệu cho biết.
Theo Bộ Thương mại Trung Quốc, sau khi cơ quan phúc thẩm của WTO bị tê liệt, 119 thành viên, bao gồm cả Trung Quốc và Liên minh châu Âu, đã đưa ra đề xuất phải tuyển chọn ngay lập tức các thẩm phán cho cơ quan này.
Trung Quốc cùng với 42 thành viên khác đã đệ trình các đề xuất về cải cách thể chế cho cơ quan phúc thẩm. Các nước này cũng đã tham gia vào các cuộc đàm phán của WTO để tạo điều kiện cho việc bắt đầu lựa chọn.
Xue Rongjiu, Phó Giám đốc Hiệp hội Nghiên cứu về WTO của Trung Quốc có trụ sở tại Bắc Kinh cho biết, cải cách WTO và các thỏa thuận thương mại tự do có ý nghĩa quan trọng trong bối cảnh kinh tế toàn cầu phục hồi một phần và không đồng đều.
Ông nói: “Tranh chấp thương mại sẽ chỉ dẫn đến suy thoái, trong khi các quy tắc kinh doanh quốc tế hiệu quả, hệ thống giải quyết tranh chấp và các thỏa thuận thương mại tự do sẽ thúc đẩy nền kinh tế”.
Javier Gimeno, phó chủ tịch cấp cao của Saint-Gobain SA, một tập đoàn công nghiệp của Pháp, cho biết “tất cả các quốc gia và khu vực phụ thuộc vào thương mại mở, minh bạch và dựa trên quy tắc để cung cấp khả năng tiếp cận đáng tin cậy đối với hàng hóa và dịch vụ thiết yếu nhằm thúc đẩy nền kinh tế của họ và ổn định thị trường việc làm”.
Bộ trưởng Thương mại Trung Quốc nhấn mạnh rằng các thành viên WTO cần tăng cường thông báo về các biện pháp liên quan đến thương mại để ứng phó với COVID-19, tiến tới sáng kiến về tự do hóa thương mại các sản phẩm y tế, duy trì thị trường mở, tránh áp đặt các biện pháp hạn chế thương mại và giữ ổn định cho chuỗi cung ứng và chuỗi công nghiệp toàn cầu.
Ngoài ra, ông cho biết, Trung Quốc sẽ đóng góp vào việc đạt được các Mục tiêu Phát triển Bền vững 2030 của Liên hợp quốc.
Theo một tuyên bố của Bộ Thương mại Trung Quốc hôm thứ Sáu, nước này mong muốn làm việc với các thành viên khác để nối lại hoạt động bình thường của WTO, đồng thời sẽ ủng hộ tiến bộ đạt được trong các cuộc đàm phán về tạo thuận lợi đầu tư, thương mại điện tử và dự trữ công vì mục đích an ninh lương thực.
Nguồn: China Daily
Từ khóa: Trung Quốc, chủ nghĩa đa phương, cải tổ, WTO
