Thứ tư vừa qua (17/10), Thứ trưởng Bộ Kinh tế Đài Loan Wang Mei-hua cho biết việc Đài Loan gần đây tuyên bố tự công nhận là “nền kinh tế đã phát triển” tại Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) thể hiện cam kết Đài Loan sẽ kết nối sâu sắc hơn với thế giới, đồng thời, giúp tăng khả năng nước này được gia nhập vào các hiệp định thương mại thế hệ mới của khu vực.

Đài Loan trở thành thành viên của WTO vào năm 2002 dưới tên gọi “Lãnh thổ thuế quan riêng biệt Đài Loan, Bành Hổ, Kim Môn và Mã Tổ” (Separate Customs Territory of Taiwan, Penghu, Kinmen and Matsu" gọi tắt là Trung Hoa Đài Bắc) và tham gia các hoạt động thương mại quốc tế trong suốt thời gian qua dưới danh nghĩa một nền kinh tế “đang phát triển”.

Tuyên bố này được đưa ra giữa lúc giới truyền thông Đài Loan còn đang mơ hồ về tính xác thực của thông tin trên, sau khi Phó Đại diện Thương mại Hoa Kỳ và là Đại sứ của Mỹ tại WTO ông Dennis Shea tiết lộ việc Đài Loan đổi sang “nền kinh tế đã phát triển” trong một hội thảo tại Washington vào ngày 12/10 vừa qua.

Thông tin này đã được chính thức xác nhận vào hôm Chủ Nhật (14/10) bởi Bộ trưởng John Deng, người đứng đầu Cơ quan Đàm phán Thương mại. Ông John cho biết Đài Loan đã thống nhất sẽ thay đổi tình trạng của họ tại WTO từ một nền kinh tế “đang phát triển” thành “đã phát triển” trong các cuộc đàm phán trong tương lai.

Sau khi thảo luận với tất cả các bên, bà Wang cho biết Bộ Kinh tế đã ra quyết định thực hiện thay đổi vào hồi giữa tháng 9, và tuyên bố quyết định này tại một hội nghị của WTO ở Geneva trong cùng tháng.

Tuy nhiên, đã không có một tuyên bố công khai nào về quyết định này được đưa ra tại Đài Loan và giới truyền thông địa phương đã bất ngờ khi thông tin bị “tuồng ra ngoài” vào thứ Sáu tuần trước. Họ đã ráo riết tìm kiếm lời xác nhận chính thức từ chính phủ Đài Loan.

Đánh giá về quyết định này, bà Wang giải thích rằng mặc dù Đài Loan gia nhập WTO dưới danh nghĩa một nền kinh tế đang phát triển vào năm 2002, cam kết khi gia nhập của họ là chỉ áp dụng một số điều khoản có chọn lọc, đem lại cho họ những quyền lợi đặc biệt và được đối xử ưu đãi như những “nước thành viên đang phát triển”.

WTO áp dụng một phương thức gọi là “Nguyên tắc Tự chọn”, nghĩa là chính phủ các nước thành viên WTO thường được nhóm lại thành khối “các nước đã phát triển” hoặc “các nước đang phát triển”, dựa trên trình độ phát triển của họ, và do các nước thành viên tự quyết định.

Các hiệp định của WTO thường chứa đựng những điều khoản đặc biệt cho phép các thành viên đang phát triển được hưởng những quyền lợi đặc biệt, và được đối xử ưu đãi hơn.

Ví dụ, theo như website của WTO, những điều khoản này bao gồm: cho thời hạn dài hơn trong việc triển khai các hiệp định và thực hiện các cam kết, và các biện pháp giúp tăng cơ hội kinh doanh.

Bà Wang cho biết, sau nhiều năm, Đài Loan đã đạt được những bước tiến đáng kể khi chủ động tham gia vào các sáng kiến tự do hóa, và ngày càng mở cửa hơn với nền thương mại quốc tế và hội nhập sâu vào nền kinh tế toàn cầu. Bà cho biết thêm, quyết định mới nhất của nước này cũng đi theo định hướng đó.

Bộ Kinh tế cho biết, quyết định này sẽ mang lại lợi ích cho Đài Loan khi kết nối với các nền kinh tế tự do thương mại trên toàn cầu, và giúp Đài Loan dễ dàng tham gia vào các khối kinh tế khu vực, trong đó có Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ Xuyên Thái Bình Dương (CPTPP).

Hiệp định CPTPP, được đổi tên từ Hiệp định Đối tác Xuyên Thái Bình Dương (TPP) sau khi Mỹ rút khỏi vào tháng 1 năm 2017. Hiệp định này đại diện cho một thị trường của 500 triệu dân và chiếm 13,5% tổng giá trị thương mại toàn cầu.

11 nước thành viên CPTPP bao gồm: Úc, Brunei, Canada, Chi-lê, Nhật Bản, Malaysia, Mexico, New Zealand, Peru, Singapore và Việt Nam – hiệp định đã được ký kết vào đầu tháng 3/2018.

Nguồn: Focus Taiwan

Từ khóa: Hiệp định tự do thương mại, CPTPP, WTO, toàn cầu hóa, hội nhập