Khi đảm nhận vị trí chủ tịch ASEAN cho năm 2019, Thái Lan không thể không nhìn lại những thành tựu đáng tự hào mà khu vực đã đạt được kể từ khi ASEAN ra đời tại Bangkok vào hơn năm thập kỷ trước.

Đồng thời, Thái Lan cũng phải đảm đương trọng trách vạch ra con đường tiếp theo cho ASEAN trong tương lai gần, cũng như trong 50 tiếp theo. Để đạt được điều đó này, Thái Lan đã xác định một số ưu tiên chính đối với ASEAN trong năm tới.

Với vai trò chủ tịch ASEAN năm 2019, Thái Lan đã chọn chủ đề: “Thúc đẩy quan hệ đối tác vì sự bền vững” (Advancing Partnership for Sustainability). Thái Lan tin rằng chủ đề này chứa đựng những yếu tố quan trọng cần thiết để ASEAN đáp ứng những thách thức trong thập kỷ tới và xa hơn nữa. Khi quyết định thực hiện chủ đề này, Thái Lan mong muốn đạt được một Cộng đồng ASEAN lấy người dân làm trung tâm, không để ai bị bỏ lại phía sau và chuẩn bị đầy đủ cho tương lai.

Với cụm từ “Thúc đẩy” (Advancing), Thái Lan muốn nhấn mạnh về một ASEAN luôn hướng đến tương lai, một ASEAN năng động, sáng tạo và cạnh tranh, hướng đến mục tiêu trở thành một ASEAN “hoà bình, tự do và thịnh vượng” đúng như định hướng của những người đã thành lập ra tổ chức.

Với sự phát triển của thời đại kỹ thuật số, mục tiêu của Thái Lan là phải hướng tới xây dựng một “ASEAN kỹ thuật số”, tận dụng tối đa các công nghệ mới ra đời từ cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư. Những “công nghệ đột phá” này có khả năng cải thiện triệt để cuộc sống của người dân nếu chúng ta có thể bắt nhịp và sử dụng chúng đúng cách. Đồng thời, nếu chúng ta không chuẩn bị đầy đủ và trang bị khả năng “miễn dịch” cho bản thân khỏi các tác động tiêu cực của mà nó mang lại, chúng ta cũng sẽ có nguy cơ bị nhấn chìm bởi chính làn sóng này.

Trong số nhiều hoạt động được đề ra, Thái Lan sẽ tổ chức Hội nghị các nhà Lãnh đạo ASEAN về vấn đề Kỹ thuật số trong thời gian nước này giữ chức Chủ tịch, và sẽ tăng cường vai trò của Trung tâm xây dựng năng lực an ninh mạng ASEAN - Nhật Bản tại Bangkok. Những kế hoạch này sẽ phục vụ cho mục tiêu đảm bảo hội nhập an toàn và thuận lợi cho Cộng đồng ASEAN vào thế giới số hóa.

“Coi trọng quan hệ đối tác” là yếu tố trọng tâm dẫn đến sự hình thành ASEAN ngay từ những ngày đầu, bảng Tuyên bố Bangkok đã khẳng định mong muốn chung của các quốc gia thành viên ASEAN là thúc đẩy hợp tác khu vực theo “tinh thần bình đẳng và hợp tác”.

Từ quan hệ đối tác ban đầu giữa các nước Đông Nam Á, chúng ta đã đạt được sự tiến bộ ổn định, hướng tới mối quan hệ đối tác có ý nghĩa và quan trọng với các Đối tác Đối thoại và cộng đồng quốc tế rộng lớn hơn, dựa trên các lợi ích và các mối quan tâm chung.

Ngày nay, trong thời kỳ có nhiều thay đổi và bất ổn trên thế giới, bối cảnh cạnh tranh ngày càng cao giữa các cường quốc, khi sự tin tưởng vào chủ nghĩa khu vực và đa phương đang bị xói mòn, tầm quan trọng của quan hệ đối tác trong và ngoài ASEAN có sức ảnh hưởng lớn hơn bao giờ hết. Về mặt kinh tế, Thái Lan hy vọng sẽ có thể gia tăng hợp tác trong thương mại và đầu tư bên trong ASEAN và với các quốc gia bên ngoài. Về vấn đề này, Thái Lan cam kết sẽ thúc đẩy để đi đến hoàn thành các cuộc đàm phán Hiệp định Đối tác Kinh tế Toàn diện Khu vực (RCEP) vào cuối năm nay.

Thái Lan cũng hướng đến tạo lập vai trò lớn hơn và mang tính xây dựng hơn cho ASEAN trên trường quốc tế, đặc biệt là trong việc giải quyết các vấn đề lớn trên toàn cầu như biến đổi khí hậu và môi trường. Đối với các vấn đề khu vực có liên quan, ASEAN phải đi đầu trong việc đối phó với những thách thức cấp bách trong phạm vi trách nhiệm của mình. Nếu không làm như vậy, uy tín của tổ chức sẽ bị đe dọa. Do đó, chúng ta phải đóng vai trò hàng đầu trong việc củng cố kiến ​​trúc khu vực lấy ASEAN làm trọng tâm trong mối quan hệ hợp tác chặt chẽ với các đối tác.

Một trong những phương thức hiệu quả nhất để tăng cường mối quan hệ đối tác của ASEAN là thúc đẩy kết nối, cho dù đó là dưới dạng cơ sở hạ tầng, thể chế, luật lệ và quy định hoặc liên kết giữa người với người. Do có một số lượng lớn các sáng kiến ​​kết nối hiện đang được triển khai trong khu vực, Thái Lan đã đề xuất một phương pháp gọi là “Kết nối các kết nối” (Connecting the Connectivities), giúp tạo ra sự đồng bộ và bổ trợ giữa tất cả các chiến lược này, cũng như với Kế hoạch Tổng thể về Kết nối ASEAN - 2025. Thông qua cách tiếp cận như vậy, Thái Lan hy vọng sẽ đạt được một “ASEAN đồng bộ” với giá trị gia tăng lớn hơn, vì lợi ích của ASEAN và các Đối tác.

Cuối cùng nhưng không kém phần quan trọng, chủ đề mà Thái Lan đưa ra, đó là tập trung vào “tính bền vững”, đây chính là chìa khóa để đảm bảo rằng thành quả sự hợp tác của các nước sẽ được truyền lại cho các thế hệ tương lai. “Internet Vạn vật” đã là một phần cơ bản trong cuộc sống hàng ngày của chúng ta, nhưng đã đến lúc tầm quan trọng ấy được gắn liền với “Tính bền vững của vạn vật” (Sustainability of Things). Bằng cách này, Thái Lan dự định nhấn mạnh tính bền vững trong tất cả các khía cạnh, cho dù đó là an ninh bền vững, dựa trên sự tin tưởng lẫn nhau và lợi ích chung; tăng trưởng và phát triển kinh tế bền vững để cải thiện cuộc sống của thế hệ tương lai; hoặc xây dựng các thành phố phát triển bền vững và đời sống ổn định cho tất cả mọi người.

Trong vấn đề này, Trung tâm Nghiên cứu và Đối thoại Phát triển Bền vững ASEAN, Trung tâm Sáng tạo ASEAN cũng như Trung tâm Công tác và Phúc lợi Xã hội ASEAN sẽ được thành lập tại Bangkok trong năm nay để nhấn mạnh tầm quan trọng của tính bền vững đối với các vấn đề con người.

Thái Lan cũng dự định thúc đẩy sự hỗ trợ lẫn nhau giữa chương trình “Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN 2025” và “Chương trình nghị sự 2030” của Liên hợp quốc về Phát triển bền vững, để tất cả các công việc trong lĩnh vực này được đồng bộ hóa và tiến hành song song.

Đây chỉ là một trong số các vấn đề được đưa ra. Nhìn lại hơn hai thập kỷ trước, các nhà lãnh đạo ASEAN đã công bố “Tầm nhìn ASEAN 2020” trong đó ASEAN được hình dung là “một buổi hòa nhạc của các quốc gia Đông Nam Á” hướng ngoại, hòa bình, ổn định và thịnh vượng, gắn kết với nhau trong sự phát triển năng động. Vào năm cuối cùng trước khi đi đến cột mốc 2020, chúng ta thấy rằng ASEAN đã đạt được hầu hết các mục tiêu mà các nhà lãnh đạo đặt ra. Tuy nhiên, những thách thức mới đã xuất hiện, và vẫn còn có những mục tiêu mới cần phải đạt được.

Với tư cách là chủ tịch của ASEAN cho năm 2019, Thái Lan mong muốn đối mặt với tất cả những thách thức này trong sự hợp tác chặt chẽ và trên tinh thần hợp tác với các thành viên ASEAN và các nước bạn bè trên khắp thế giới.

Nguồn:Bangkok Post

Từ khóa: ASEAN, Thái Lan, chủ tịch ASEAN, cộng đồng ASEAN hội nhập khu vực, phát triển bền vững.