Báo cáo “Tái tạo sinh lực cho các ngành sản xuất vì tương lai ASEAN” (Reinvigorating ASEAN Manufacturing for the Future) của công ty tư vấn McKinsey cho biết rằng: Trong khi các nhà sản xuất tại những thị trường đã phát triển đang háo hức khám phá các loại công nghệ kỹ thuật số mới từ cuộc ”Cách mạng công nghiệp 4.0”, thì các công ty ASEAN lại chạy theo con tàu này một cách chậm chạp hơn.

Tờ ASEAN BUSINESS đã tóm tắt lại báo cáo trên với những nội dung chính như sau:

Công nghiệp 4.0: cơ hội cho các nước ASEAN

Các công nghệ kỹ thuật số của thời đại công nghiệp 4.0 có thể giúp các nước ASEAN khắc phục tình trạng năng suất sản xuất tương đối thấp hiện tại. Những loại công nghệ này có thể được phân thành bốn nhóm:

- Dữ liệu, sức mạnh tính toán và sự kết nối: giúp liên kết các công đoạn của chuỗi sản xuất.

- Phân tích và giải pháp thông minh: có thể được sử dụng để tối đa hóa việc khai thác các nguồn lực và tối ưu hóa quy trình.

- Tương tác giữa người và máy móc: bao gồm thực tế ảo và robot cộng tác.

- Các phương pháp sản xuất tiên tiến: như in 3D.

Công nghiệp 4.0 dự kiến sẽ mang lại lợi nhuận kinh tế hàng năm từ 1,2 nghìn tỷ USD đến 3,7 nghìn tỷ USD cho toàn cầu nói chung. Riêng ASEAN, lợi nhuận tiềm năng thu được nằm trong khoảng từ 216 tỷ USD đến 627 tỷ USD, nhờ năng suất gia tăng.

Thu hẹp khoảng cách về năng suất giữa các nước ASEAN

Chi phí lao động ở hầu hết các nước ASEAN đều thấp hơn so với Trung Quốc, nhưng lợi thế cạnh tranh này cũng dễ bị phai nhạt do năng suất lao động của ASEAN thấp hơn. Cách mạng công nghiệp 4.0 có thể giúp các ngành công nghiệp sản xuất của các nước ASEAN gia tăng năng suất và thu hẹp khoảng cách.

Năm ngành công nghiệp sản xuất lớn nhất của ASEAN có thể thu được lợi ích từ cuộc cách mạng trên là: điện tử; hóa chất, dầu khí và khai thác mỏ; hàng tiêu dùng; thực phẩm và dược phẩm. Tính chung trên toàn cầu, nhờ vào việc ứng dụng công nghệ 4.0, năm ngành công nghiệp này đã đạt mức tăng năng suất từ 10% đến 50% và cải thiện hiệu suất thiết bị từ 10% đến 20%.

Nhận thức của ASEAN về Công nghiệp 4.0

Công ty McKinsey đã khảo sát hơn 200 nhà quản lý tại các công ty sản xuất và nhà cung ứng công nghệ trên 6 thị trường ASEAN là: Indonesia, Malaysia, Philippines, Singapore, Thái Lan và Việt Nam.

> Hầu hết tất cả những người tham gia khảo sát (96%) tin rằng Cách mạng công nghiệp 4.0 sẽ tạo ra các mô hình kinh doanh mới. 90% kỳ vọng các loại công nghệ mới sẽ giúp cải thiện hiệu suất hoạt động.

> Hơn 75% người được khảo sát kỳ vọng công nghệ kỹ thuật số sẽ giúp tăng doanh thu hơn 10% và giảm chi phí hơn 10%.

> Nhưng chỉ 13% người tham gia khảo sát cho biết công ty của họ đã bắt đầu có sự chuyển đổi theo hướng Công nghiệp 4.0.

Theo kết quả khảo sát, những thách thức chính đối với doanh nghiệp bao gồm: việc ứng dụng công nghiệp 4.0 theo từng trường hợp kinh doanh cụ thể, tích hợp dữ liệu, an ninh mạng, khả năng và sự phối hợp giữa các đơn vị kinh doanh.

- Sử dụng theo trường hợp cụ thể: Các công ty có thể tập trung vào các trường hợp áp dụng công nghệ trực tiếp trong ngành và tập trung nghiên cứu những loại công nghệ có tác động đáng kể hoặc có hiệu quả tức thì.

- Loại bỏ các rào cản kỹ thuật: Nhiều nhà sản xuất tại các nước ASEAN đã xây dựng hệ thống công nghệ thông tin cho riêng họ trong nhiều thập kỷ, kết quả là các nguồn dữ liệu và quy trình sản xuất bị cô lập trong các hệ thống khác nhau. Để áp dụng Công nghệ 4.0, các hệ thống kế thừa này phải được tích hợp, mang tất cả dữ liệu về một nền tảng chung.

- Giảm thiểu rủi ro an ninh: Các doanh nghiệp có thể giảm thiểu rủi ro bằng cách đưa ra các biện pháp kiểm soát thích hợp, cải thiện công tác quản trị và tổ chức, đồng thời đảm bảo tất cả nhân viên đều nhận thức được tầm quan trọng của an ninh mạng.

- Tìm kiếm tài năng: Các công ty phải đạt được sự cân bằng giữa việc tuyển dụng bên ngoài và phát triển nội bộ. Theo McKinsey, các công ty thường phải tuyển dụng mới từ 50 đến 80 % cho các vị trí mới theo yêu cầu của Cách mạng công nghiệp 4.0.

- Hiệu chỉnh các chỉ số: Các chỉ số hoạt động truyền thống phải được phân tích để giải thích cho sự thay đổi trong quy trình công việc mới phát sinh từ việc chuyển đổi.

Đẩy nhanh việc áp dụng trong ASEAN

Chính phủ, các ngành công nghiệp và học viện sẽ phải làm việc cùng nhau để tăng tốc độ áp dụng Công nghiệp 4.0 trong khu vực.

Chính phủ các nước nên có các chính sách hỗ trợ bao gồm:

- Các chính sách thuế ưu đãi cho việc áp dụng Công nghiệp 4.0 và các quỹ đặc biệt để hỗ trợ cho việc chuyển đổi.

- Thúc đẩy liên minh công nghiệp, ví dụ bằng cách tạo ra các nền tảng đổi mới để kết nối các công ty địa phương với các chuyên gia Công nghệ thông tin.

- Khuyến khích hợp tác giữa các nước ASEAN.

- Hỗ trợ đào tạo và sáng kiến tiềm năng.

- Xây dựng các tiêu chuẩn quốc gia và các giao thức cho công nghệ mới.

Bản thân các công ty nên tự bắt đầu hoặc tiếp tục quá trình cải tiến của mình trong thời kỳ cách mạng công nghiệp 4.0. Họ cũng có thể tự tổ chức thành các cụm công nghiệp, làm việc cùng với các công ty công nghệ để thử nghiệm các ý tưởng. Bên cạnh các liên minh địa phương, các công ty ASEAN cũng nên xây dựng mối quan hệ với các nhà cung cấp công nghệ và các đối tác toàn cầu để tiếp cận các công nghệ mới nhất.

Các cơ sở giáo dục có vai trò quan trọng trong việc cung cấp các chương trình đào tạo phù hợp và đổi mới hàng đầu.

Nguồn: Businesstimes - NN

Từ khóa: cách mạng công nghiệp, công nghiệp 4.0, công nghệ số, đổi mới, hội nhập toàn cầu.