Trong một nỗ lực mới nhất nhằm đối phó với sự trỗi dậy của chủ nghĩa bảo hộ, Brussels đang nỗ lực để có được một hiệp định thương mại với Việt Nam.

Bà Cecilia Malmstrom, Ủy viên thương mại của EU cho biết Châu Âu đang nỗ lực thắt chặt quan hệ thương mại với khu vực Châu Á, nói rằng các hiệp định thương mại với Việt Nam và Singapore sẽ đưa khối này tiến gần hơn đến một hiệp ước thương mại cấp khu vực với các nước Đông Nam Á.

Bà Malmstrom nhận xét hiệp định với Việt Nam là “thỏa thuận tham vọng nhất mà chúng tôi từng thiết lập với một quốc gia đang phát triển”.

Bà nói: “Nó giúp thiết lập một khung tiểu chuẩn. Nó là một cột mốc quan trọng cho những mục tiêu của chúng tôi tại khu vực này”.

Ủy ban Châu Âu đã thông qua EVFTA, và hiệp định này tiếp tục chờ được phê chuẩn bởi các cơ quan khác của EU, trong đó có Nghị viện Châu Âu. Mục tiêu của EU là phát ra thông điệp về những tham vọng thương mại của khối này trước thềm một hội nghị thượng đỉnh giữa các lãnh đạo từ 51 quốc gia Châu Âu và Châu Á, được tổ chức tại Brussels trong tuần này.

Hội nghị thượng đỉnh sắp tới sẽ bao gồm những cuộc thảo luận giữa EU và Hiệp hội Các Quốc gia Đông Nam Á (ASEAN), bao gồm cả 10 quốc gia tham dự, trong đó có Thái Lan, Việt Nam, Singapore và Philippines.

Trong tuần này, EU cũng sẽ chính thức ký kết hiệp định thương mại với Singapore, sau 8 năm đàm phán và rà soát. Bà Malmstrom cho biết hai hiệp định này sẽ giúp “mở đường” cho một hiệp ước thương mại tiềm năng giữa EU và ASEAN.

Các cuộc đàm phán về một thỏa thuận ở cấp độ “khu vực-với-khu vực” đã ngừng lại từ năm 2009, sau khi họ quyết định rằng tiến độ làm việc sẽ nhanh hơn nếu đàm phán các hiệp định song phương giữa EU với từng nước ASEAN riêng lẻ.

EU đang cố gắng củng cố các mối quan hệ thương mại, như một thông điệp đáp trả sự trỗi dậy của những tư tưởng chủ nghĩa bảo hộ tại Mỹ và những nơi khác. Trong hai năm qua, khối này đã dàn xếp thành công một thỏa thuận lớn với Nhật Bản, nâng cấp một hiệp định giữa họ với Mexico, và bắt đầu triển khai đàm phán với Úc và New Zealand. Họ cũng đạt tiến độ đáng kể trong các cuộc đàm phán với khối thương mại Nam Mỹ Mercosur.

Hiệp định giữa EU và Việt Nam sẽ loại bỏ 99% các mức thuế hải quan trong lĩnh vực thương mại hàng hóa song phương, trị giá 47 tỷ Euro một năm. Một số mức thuế nhập khẩu của Việt Nam, đối với phụ tùng xe hơi, các sản phẩm thịt và sữa, sẽ được gỡ bỏ với lộ trình tối đa là 10 năm.

EVFTA cũng sẽ loại bỏ một số hệ thống quy định và những rào cản phi thuế quan khác đối với xe hơi xuất khẩu từ EU, và thiết lập quy định về bảo vệ sở hữu trí tuệ đối với những sản phẩm đặc thù được sản xuất tại EU, chẳng hạn như phô mai Roquefort.

Hai bên cũng ký kết một hiệp định riêng về bảo vệ quyền lợi cho nhà đầu tư nước ngoài. Hiệp định này sẽ cần sự phê chuẩn của quốc hội từng nước thành viên EU.

Bà Malmstrom kêu gọi các nước trong khối nên “nhanh chóng” phê chuẩn hiệp định, nói rằng hiệp ước thương mại này sẽ “giúp phổ biến những tiêu chuẩn cao của Châu Âu” về luật lao động và bảo vệ môi trường, cũng như “tạo cơ hội cho các cuộc thảo luận sâu hơn về vấn đề nhân quyền”.

Nửa đầu năm nay, EU tưởng chừng như đã tiến vào một cuộc chiến thương mại với Mỹ sau những lời đe dọa áp thuế từ Tổng thống Donald Trump. Tuy nhiên, quan hệ giữa Mỹ và EU đã có những chuyển biến rõ rệt kể từ tháng 7, sau khi hai bên thông qua những kế hoạch nhằm thắt chặt các mối quan hệ thương mại, bao gồm các cuộc đàm phán nhằm loại bỏ thuế quan đối với xe hơi và những mặt hàng công nghiệp khác.

Tuần qua, chính quyền Trump đã trình bày với Quốc hội rằng họ dự định sẽ triển khai các cuộc đàm phán chính thức với EU và Nhật Bản, cũng như với Vương quốc Anh “ngay khi họ sẵn sàng” sau Brexit.

Thứ tư vừa qua (17/10), bà Malmstrom đã nhấn mạnh rằng “Anh quốc sẽ không được đàm phán các thỏa thuận thương mại nếu họ vẫn là thành viên của EU”.

Bà nói: “Chúng tôi xem động thái của Mỹ chỉ là một sự chuẩn bị cho hoạt động đàm phán với Anh quốc và các nước khác”.

Nguồn: Financial Times - HN

Từ khóa: EVFTA, Hiệp định tự do thương mại, ASEAN, đàm phán, chủ nghĩa bảo hộ, hội nhập