Ngày 8/3/2016, chính phủ Nhật Bản đã trình Nghị viện thông qua Hiệp định đối tác kinh tế xuyên Thái Bình Dương (TPP), nhưng cuộc bầu cử ở thượng viện vào tháng 7/2016 và nhiều vấn đề khác có thể khiến cho hiệp định TPP không thể kịp có hiệu lực vào năm 2017 như nhiều doanh nghiệp đã kỳ vọng.
Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe cho biết hiệp định TPP là con át chủ bài cho chiến lược tăng trưởng Abenomics. Hiệp định TPP sẽ loại bỏ 95% các dòng thuế trên 9.321 chủng loại hàng hóa nhập khẩu của Nhật Bản, bao gồm cả hàng hóa nông nghiệp và công nghiệp. Điều này sẽ cho phép người tiêu dùng và các công ty mua ít hàng nhập khẩu hơn, đồng thờitạo ra nhiều cơ hội mới cho các nhà xuất khẩu.
Nhiệm kỳ của nghị viện hiện tại sẽ kết thúc vào ngày 01/06/2016. Trong khi đó, ông Abe sẽ có một lịch trình ngoại giao bận rộn và thách thức với Hội nghị thượng định G7 và nhiều sự kiện khác vào tháng 5/2016. Do đó, ông Abe và những người ủng hộ hiệp định TPP sẽ khó có thời gian đầy đủ để thuyết phục phe đối lập và hỗ trợ hiệp định này nhanh chóng được thông qua.
Dự kiến cuộc bầu cử Thượng viện sẽ diễn ratrong tháng 7/2016, và một số quan chức cho biết có lẽ Nhật Bản sẽ tiếp tục trì hoãn việc thông qua hiệp định TPP cho đến khi Mỹ có động thái mới. Nhiều người tin rằng các dự luật liên quan đến hiệp định TPP sẽ bị đưa trở về Thượng viện, trừ khi các dự luật này được Hạ viện thông qua trước khi Tuần lễ Vàng của Nhật Bản diễn ra vào cuối tháng 4/2016.
Các rào cản ở Washington
Triển vọng thông qua hiệp định TPP tại Mỹ cũng không sáng sủa hơn Nhật Bản. Đảng Dân chủ của Tổng thống Barack Obama phản đối hiệp định này. Liên đoàn lao động Mỹ - lực lượng ủng hộ nòng cốt của đảng Dân Chủ, cho rằng hiệp định TPP sẽ cướp đi công ăn việc làm của người lao động Mỹ. Trong khi đó, Đảng Cộng hòa – vốn có truyền thống ủng hộ thương mại tự do, lại tỏ ra miễn cưỡng trong việc hỗ trợ thông qua hiệp định này.
Nhiều nhà lập pháp, trong đó Trưởng khối đa số tại Thượng viện Mỹ, ông Mitch McConnell nhấn mạnh rằng không nên có bất cứ biểu quyết nào về vấn đề TPP trước khi cuộc bầu cử tổng thống Mỹ diễn ra vào tháng 11/2016. Ngay cả Chủ tịch Hạ viện Paul Ryan, người trước đó đã thừa nhận tầm quan trọng của hiệp định TPP, hiện cũng đang kêu gọi chỉ nên bắt đầu thảo luận về vấn đề TPP cho đến khi hoàn tất bầu cử.
Chính quyền Obama muốn trình các dự luật liên quan đến hiệp định TPP lên Quốc hội Mỹ khi nghiên cứu về tác động của hiệp định TPP lên Mỹ hoàn tất vào tháng 5/2016.Tuy nhiên, hiện vẫn chưa rõ mọi thứ có đi theo kế hoạch hay không.
Theo nguồn tin của Bộ ngoại giao Mỹ, Hiệp định TPP có thể thông qua nhanh chóng trong khoản thời gian từ lúc kết thúc bầu cử vào tháng 11 đến lúc tân tổng thống nhận nhiệm sở vào tháng 01/2017.Tuy nhiên, điều này còn phụ thuộc vào quyết định của tân tổng thống.
Các ứng cử viên tổng thống Mỹ đã lên tiếng phản đối hiệp định TPP, vì vậy vẫn chưa rõ người kế nhiệm ông Obama có đồng ý thông qua hiệp định này hay không.
Ứng cử viên Đảng Dân chủ, bà Hillary Clinton đã tuyên bố phản đối hiệp định TPP trong buổi tranh luận vào ngày 6/3/2016. BàClinton có thể sẽ thay đổi nhiều điều khoản trong thỏa thuận TPP chẳng hạn như thêm các hạn chế về vấn đề mất giá đồng tiền.
Các ứng cử viên của Đảng Cộng hòa gồm ông Donald Trump và ông Ted Cruz cũng đã công khai và trực tiếp chỉ trích hiệp định này.
Theo Nikkei - TV
Từ khóa: TPP, thông qua, khó khăn,Nhật Bản, Mỹ
