Đàm phán Hiệp định Đối tác Xuyên Thái Bình Dương (TPP) đến nay đã trải qua 16 vòng đàm phán với số thành viên lên tới con số 11. Sau hơn ba năm đàm phán, TPP hiện tại mới chỉ hoàn thành đàm phán ở một số lĩnh vực nhỏ, rất nhiều vấn đề lớn khác vẫn đang còn nhiều tranh cãi. Dưới đây là một số thông tin tổng hợp về tình hình đàm phán vấn đề mua sắm công trong TPP cho đến vòng đàm phán thứ 16.

Hoa Kỳ là thành viên của Hiệp định Mua sắm công của WTO (GPA) và từ lâu đã đưa vấn đề này vào trong những đàm phán thương mại của mình. Trong các FTA đã ký của Hoa Kỳ với Australia, Peru, Chile, Singapore và NAFTA đều có chương về mua sắm công và trong TPP, Hoa Kỳ cũng đã đề xuất một chương tương tự.

Tuy nhiên, cũng giống như các FTA khác, Hoa Kỳ chỉ tập trung vào các quy định về mua sắm công ở cấp trung ương (central government) chứ không bao gồm cả các cấp địa phương (sub-federal). Từ trước đến nay việc tham gia của các bang ở Hoa Kỳ vào bất kỳ một hiệp định quốc tế nào về mua sắm công đều là tự nguyện. Điều này nhằm thực hiện chính sách “Mua hàng Mỹ” (“Buy America”) của Hoa Kỳ (chính sách với các quy định về việc các cơ quan chính quyền ưu tiên mua sắm hàng hóa, dịch vụ của các nhà cung cấp Hoa Kỳ).

Tuy nhiên, sau khi tham gia vào TPP tháng 6/2012, Canada đã đưa ra một đề xuất mới yêu cầu mở rộng các quy định đối với mua sắm công ra cả cấp địa phương (sub-federal). Tức là các gói thầu của các cấp chính quyền địa phương nhưng do trung ương cấp vốn sẽ vẫn phải mở cửa cho các nhà cung cấp nước ngoài cạnh tranh như bình thường. Nước này từ lâu đã phản đối chính sách Buy America của Hoa Kỳ - chính sách đã được Hoa Kỳ bảo vệ trong cả NAFTA và GPA.  Điều này khiến cho các nhà đầu tư của Canada gặp thiệt thòi khi tiếp cận thị trường mua sắm công ở các bang của Hoa Kỳ.Vì vậy trong đàm phán TPP, các nhà đầu tư của Canada đã hối thúc Chính phủ nước này tạo sức ép đối với Hoa Kỳ để mở cửa thị trường mua sắm công ở cả cấp địa phương.

 Nguồn: Trung tâm WTO - VCCI

Từ khóa: Cập nhật, đàm phán, mua sắm công, TPP, thứ 16