Thương mại tự do nâng cao năng suất và tạo ra của cải. Với Hiệp định Đối tác kinh tế toàn diện khu vực (RCEP) gồm 15 thành viên đã có hiệu lực vào đầu năm 2022, khu vực thương mại tự do lớn nhất thế giới ra đời sẽ mang lại sự chắc chắn cao về thương mại và đầu tư đa quốc gia mở, công bằng, bao trùm và dựa trên quy tắc cho tất cả các bên ký kết.

Trái ngược hoàn toàn với xu hướng áp đặt thuế quan thương mại và các biện pháp trừng phạt kinh tế đơn phương của Chính phủ Mỹ đối với các quốc gia khác, RCEP có khả năng biến châu Á trở thành "trọng tâm" đối với thương mại và thịnh vượng toàn cầu.

Theo RCEP, khoảng 90% thuế quan thương mại trong khối cuối cùng sẽ được xóa bỏ. Thỏa thuận này nhằm mục đích cắt giảm mạnh mẽ các hạn chế vì bao gồm một bộ quy tắc xuất xứ chung ở khắp các nền kinh tế thành viên, có nghĩa là 15 thành viên chỉ yêu cầu "một giấy chứng nhận xuất xứ để giao dịch" và giúp củng cố hình thành chuỗi cung ứng hiệu quả trong khối. Có nhiều tính toán khác nhau về mức độ RCEP sẽ tạo ra cho nền kinh tế khu vực với một số dự đoán thỏa thuận này sẽ bổ sung khoảng 500 tỷ USD cho thương mại thế giới vào năm 2030.

Thông qua các cam kết mở cửa thị trường mới và các quy tắc và kỷ luật hợp lý, hiện đại, tạo thuận lợi cho thương mại và đầu tư, RCEP hứa hẹn mang đến các cơ hội kinh doanh và việc làm mới, tăng cường chuỗi cung ứng trong khu vực và thúc đẩy sự tham gia của các doanh nghiệp siêu nhỏ, nhỏ và vừa vào giá trị khu vực chuỗi và đầu mối sản xuất. Thị trường kinh tế khu vực châu Á - Thái Bình Dương sẽ đạt được động lực mới, khi thuế quan được giảm mạnh và tăng cường khả năng tiếp cận thị trường giữa 15 quốc gia thành viên sẽ hồi sinh toàn bộ các ngành công nghiệp như máy móc, thép, ô tô, điện tử, y học, hàng không, tài chính, giáo dục và du lịch. Thương mại điện tử và các đổi mới công nghệ do trí tuệ nhân tạo dẫn dắt cũng sẽ phát triển trong khu vực nhờ sự hợp tác chặt chẽ hơn giữa các công ty và dòng chảy nhân sự tự do được kích hoạt bởi thỏa thuận mới.

Theo Ngân hàng Thế giới, RCEP bao gồm 2,3 tỷ người hoặc 30% dân số thế giới và 15 nền kinh tế thành viên tổng cộng chiếm 30% GDP toàn cầu, hơn 1/4 thương mại hàng hóa và dịch vụ toàn cầu và 31% dòng vốn FDI toàn cầu. Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in đánh giá cao thỏa thuận thương mại tự do, đánh giá đây là một thỏa thuận thương mại khu vực lớn chưa từng có và tin tưởng vào sự đóng góp của RCEP trong việc khôi phục chủ nghĩa đa phương, thương mại tự do và đầu tư trên toàn khu vực. Hàn Quốc hy vọng RCEP sẽ mở ra thị trường thương mại điện tử lớn nhất thế giới, vì thỏa thuận đặt ra các quy tắc chung quản lý thương mại, sở hữu trí tuệ, thương mại điện tử, lưu trữ và bảo vệ dữ liệu trực tuyến.

RCEP dự kiến ​​sẽ có tác động sâu rộng đến việc tạo thuận lợi thương mại khu vực và hội nhập kinh tế trong những năm tới. Và, theo khuôn khổ này, ba quốc gia ở Đông Bắc Á - Trung Quốc, Nhật Bản và Hàn Quốc nằm trong số bốn nền kinh tế lớn nhất châu Á - sẽ chào đón thương mại và đầu tư đang tăng mạnh trong số đó. Dựa trên khuôn khổ RCEP, ba bên có khả năng sẽ đẩy mạnh các cuộc đàm phán để sớm hình thành một hiệp định thương mại tự do ba bên.

Trong thời điểm biến động địa chính trị gia tăng, RCEP sẽ củng cố niềm tin của tất cả 15 thành viên trong việc khắc phục rủi ro hoạt động của doanh nghiệp, vì thỏa thuận mang lại sự chắc chắn cao hơn cho cung và cầu kinh doanh trong khối thương mại. Lấy ví dụ về ngành công nghiệp ô tô, các bộ phận thường được sản xuất ở các quốc gia khác nhau nhưng được lắp ráp tại một nơi, vì vậy việc giảm mạnh thuế quan và dỡ bỏ các rào cản khác, được đảm bảo theo các quy tắc RCEP, sẽ cắt giảm đáng kể chi phí sản xuất ô tô đồng thời nâng cao hiệu quả hậu cần trong toàn khu vực.

Đối với người dùng cuối trong khối, mức thuế thấp đồng nghĩa với việc lựa chọn các sản phẩm rẻ tiền hơn. Ví dụ, người tiêu dùng Trung Quốc là những người thích mua trái cây chất lượng tốt được sản xuất ở các nước ASEAN. RCEP sẽ tạo cơ hội tốt cho châu Á để xây dựng lợi thế làm rung chuyển toàn cầu hóa kinh tế.

Nguồn: Công thương

Từ khóa: RCEP, đàm phán, ASEAN, lợi thế