RCEP sẽ tạo ra một động lực để nền kinh tế thế giới tự do hóa mạnh mẽ hơn trong những năm tới, với việc Mỹ và Trung Quốc ngày càng có nhiều khả năng cạnh tranh để thúc đẩy các mô hình dự án hội nhập lớn trong khu vực. Toàn cầu hóa đang quay trở lại và lần này nó quay trở lại trên quy mô lớn của khu vực, dẫn theo Yaroslav Lissovolik, Giám đốc của Hội Thảo luận Valdai.

Sự xuất hiện của Hiệp định Đối tác Kinh tế Toàn diện Khu vực (RCEP) trong cuộc khủng hoảng gay gắt nhất trong nhiều thập kỷ là một “hiệu ứng chứng minh” quan trọng về tầm quan trọng của chủ nghĩa khu vực trong việc chống lại chủ nghĩa bảo hộ và suy thoái kinh tế. Khối liên kết khu vực mới được thành lập là dự án liên kết khu vực lớn nhất trên thế giới, chiếm gần 30% GDP toàn cầu. Tuy nhiên, điều quan trọng hơn nhiều, chính là tác động định tính của sự ra đời RCEP có thể mang lại cho sự phát triển của nền kinh tế toàn cầu, đáng chú ý nhất là các mô hình cạnh tranh giữa các khối lớn khu vực.

Một trong những ý nghĩa rõ ràng nhất của việc khởi động siêu dự án RCEP là sự tiến bộ hơn nữa của Châu Á Thái Bình Dương với tư cách là tâm điểm của tự do hóa, thương mại và tăng trưởng trong nền kinh tế toàn cầu. RCEP sẽ tiếp tục thúc đẩy Trung Quốc đẩy nhanh cuộc chơi bắt kịp nước Mỹ - nếu xu hướng tăng trưởng hiện tại ở Mỹ và Trung Quốc vẫn tiếp tục trong 3-4 năm tới, Trung Quốc có thể vượt Mỹ về GDP tuyệt đối trên cơ sở tỷ giá hối đoái thị trường vào năm 2024-2025. Vai trò của Trung Quốc và Châu Á Thái Bình Dương như một nguồn cầu chính và là một thị trường quan trọng cho các nhà cung cấp trên toàn cầu sẽ ngày càng tăng trong những năm tới.

Sự ra đời của RCEP cũng khiến Trung Quốc trở thành một nhân tố quan trọng trong sự phát triển của chủ nghĩa khu vực trong nền kinh tế thế giới. Trước đây, kho vũ khí của các liên minh thương mại của Trung Quốc tập trung nhiều hơn vào việc tạo ra rất nhiều thỏa thuận song phương về kết nối, dưới sự bảo trợ của Sáng kiến Vành đai và Con đường (BRI) cũng như một số FTA. Việc đẩy mạnh Tổ chức Hợp tác Thượng Hải (SCO) đối mặt tình trạng một bộ phận quan trọng của chuỗi các liên minh vẫn chưa phát triển tham vọng kinh tế. Trên thực tế, RCEP trở thành liên minh khu vực then chốt đối với Trung Quốc trong việc mở rộng hơn nữa vòng tròn bạn bè và đồng minh của mình ở cấp độ các hiệp định song phương và khu vực cũng như trong các thể chế quốc tế.

Quy mô của khối siêu khu vực trên thực tế cho phép đặt ra các mục tiêu đầy tham vọng cho các thành viên, không chỉ về thu hút dòng chảy thương mại và đầu tư, mà còn đặt ra một chương trình nghị sự cho một tầm nhìn mới về nỗ lực toàn cầu hóa sau đại dịch. Thật vậy, mô hình hội nhập kinh tế do RCEP đưa ra khác với các khối lớn khu vực khác - về mặt thực tế, mô hình hội nhập kinh tế rộng mở và bao trùm hơn so với Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP) hoặc nguyên phiên bản của TPP. Hơn nữa, RCEP với quy mô của nó có thể đóng vai trò hàng đầu trong việc thiết lập một nền tảng điều phối toàn cầu cho các thỏa thuận hội nhập khu vực, một điều còn thiếu trong cấu trúc kinh tế toàn cầu và phản ứng của nền kinh tế toàn cầu đối với cuộc khủng hoảng hiện nay.

Đối với Nga và Liên minh Kinh tế Á-Âu, sự ra đời của RCEP vừa là thách thức vừa là cơ hội. Đó là một thách thức bởi vì ở bên ngoài một khối lớn như vậy sẽ dẫn đến thiệt hại về chuyển hướng thương mại và có thể là dòng đầu tư. Tuy nhiên, tin tốt là với bản chất bao trùm và kết thúc mở của RCEP, có thể có nhiều lĩnh vực, nơi Nga và các đối tác từ Liên minh Kinh tế Á-Âu có thể hợp tác với RCEP, bao gồm cả trong các lĩnh vực quan trọng như kết nối , đầu tư, thương mại điện tử, v.v. Khi RCEP phát triển thành một khối lớn chính thức, lực hấp dẫn của RCEP có thể thu hút không chỉ Nga mà còn cả EU. Điều này có thể mở rộng phạm vi cho Nga và Liên minh Kinh tế Á-Âu để làm trung gian cho sự tương tác kinh tế ngày càng tăng giữa EU và Châu Á Thái Bình Dương.

Cuối cùng, RCEP sẽ tạo ra một động lực để nền kinh tế thế giới tự do hóa mạnh mẽ hơn trong những năm tới, với việc Mỹ và Trung Quốc ngày càng có nhiều khả năng cạnh tranh để thúc đẩy các mô hình dự án hội nhập lớn trong khu vực. Mỹ có thể phản ứng hiệu quả bằng cách gia nhập TPP cũng như tái khởi động việc thành lập liên minh xuyên Đại Tây Dương với EU. Tất cả những điều này đến lượt nó có khả năng tăng cường hơn nữa vai trò của chủ nghĩa khu vực trong nền kinh tế toàn cầu khi phục hồi sau một trong những cuộc khủng hoảng nghiêm trọng nhất trong suốt thế kỷ qua. Toàn cầu hóa đang quay trở lại và lần này toàn cầu hóa đã trở lại trên quy mô lớn của khu vực.

Nguồn: valdaiclub.com

Từ khóa: hiệp định RCEP, chủ nghĩa siêu khu vực