Trung Quốc đã có ‘thiên thời địa lợi’ để bắt đầu đàm phán gia nhập Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP), nhưng nước này sẽ cần thực hiện thêm một ‘bước nhảy’ để có thể đáp ứng các yêu cầu khắt khe trong CPTPP, một cựu Bộ trưởng cấp cao của nước này nhận định.
Vào tháng 11 năm ngoái, Chủ tịch Tập Cận Bình cho biết Trung Quốc đang “tích cực xem xét” việc tham gia hiệp định thương mại này. Vào tuần trước, thủ tướng Lý Khắc Cường cũng đã nhắc lại ý này khi ông báo cáo về công tác trong năm của chính phủ. Nhưng đã có cuộc tranh luận về việc liệu Trung Quốc có đáp ứng các điều khoản gia nhập hay không, bao gồm cả điều khoản về doanh nghiệp nhà nước, quyền lao động và thương mại điện tử.
Ngụy Kiến Quốc, cựu Thứ trưởng Bộ Thương mại Trung Quốc, cho biết Trung Quốc sẽ cần tiến hành các cải cách trong nước để tham gia CPTPP.
“Một số điều khoản của CPTPP khá là nghiêm ngặt, nhưng Trung Quốc cần một hiệp định thương mại tự do ở cấp độ cao như thế để thúc đẩy cải cách trong nước đối với một số lĩnh vực và ngành công nghiệp”, ông Ngụy nói với 21 Century Business Herald – một tờ báo do nhà nước hậu thuẫn - hôm thứ Tư.
“Các doanh nghiệp Trung Quốc không còn có thể dựa vào giai đoạn ban đầu – giai đoạn Trung Quốc gia nhập Tổ chức Thương mại Thế giới - và thu lợi bằng lợi thế về chi phí, mà nên tích cực tham gia vào giai đoạn sau – giai đoạn cạnh tranh toàn cầu ở cấp độ cao hơn”.
Ông Ngụy hiện là phó chủ tịch của Trung tâm Trao đổi Kinh tế Quốc tế Trung Quốc cho biết các công ty Trung Quốc phải tự đổi mới để trở thành những người chơi sáng tạo trong lĩnh vực kinh doanh hiện đại.
CPTPP được coi là một trong những thỏa thuận thương mại đa phương cao cấp nhất, bao gồm các vấn đề hiện đại như thương mại kỹ thuật số, cũng như các vấn đề xã hội như môi trường và quyền lao động.
Ban đầu được gọi là Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương, thỏa thuận này được dẫn dắt bởi Hoa Kỳ dưới thời chính quyền Obama cho đến khi cựu Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump rút Mỹ khỏi hiệp định trong những ngày đầu tiên nhậm chức vào năm 2017.
Thỏa thuận được ký kết vào tháng 3 năm 2018 bởi 11 quốc gia còn lại: Australia, Brunei, Canada, Chile, Nhật Bản, Malaysia, Mexico, New Zealand, Peru, Singapore và Việt Nam.
Mặc dù vẫn chưa rõ liệu các thành viên hiện tại của khối thương mại có đồng ý mở cửa đàm phán với Trung Quốc hay không, nhưng họ sẽ khó có thể phớt lờ Trung Quốc do quy mô thị trường và tầm ảnh hưởng của nước này.
Hôm thứ Hai, Trung Quốc đã phê chuẩn Hiệp định Đối tác Kinh tế Toàn diện Khu vực (RCEP) sớm 3 tháng so với dự kiến. RCEP vốn được coi là hiệp định do Bắc Kinh hậu thuẫn nhằm thay thế cho CPTPP.
Sự nhiệt tình của Trung Quốc đối với RCEP, hiệp định do Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) khởi xướng vào năm 2012, nhấn mạnh tầm quan trọng ngày càng tăng của Đông Nam Á đối với nền kinh tế lớn thứ hai thế giới trong bối cảnh căng thẳng thương mại Mỹ-Trung.
RCEP cũng dự kiến sẽ xoa dịu các tranh chấp thương mại của Trung Quốc với Nhật Bản và Hàn Quốc và đóng một vai trò quan trọng trong các cuộc đàm phán thỏa thuận thương mại tự do giữa ba nước, Wei nói.
Ba quốc gia châu Á chiếm khoảng 24% nền kinh tế thế giới với tổng kim ngạch thương mại hàng năm hơn 720 tỷ USD, tạo thành một trong những khối kinh tế quốc tế hội nhập nhất.
Ông Ngụy ví von: “Nếu RCEP là một đàn ngỗng trời, thì khu thương mại tự do Trung Quốc - Nhật Bản - Hàn Quốc sẽ là con ngỗng đầu đàn, đưa nền kinh tế khu vực RCEP bay cao và bay xa hơn”.
Cựu quan chức này cũng cho biết không nên quá lo lắng về việc sản xuất sẽ chuyển đến Đông Nam Á vì RCEP.
Ông nói: “Trung Quốc tôn trọng sự phân công lao động toàn cầu, không cố gắng và không cần giữ tất cả các chuỗi cung ứng ở lại trong nước. “Hầu hết các công ty đã chuyển ra nước ngoài vẫn duy trì mối quan hệ rất chặt chẽ với chuỗi cung ứng trong nước.”
Ông cho biết điều quan trọng nhất đối với Trung Quốc là nâng cao vai trò dẫn đầu của nước này trong các chuỗi cung ứng hiện có.
“Ví dụ, một phần của ngành sản xuất hàng dệt may có thể chuyển sang ASEAN, nhưng Trung Quốc có thể tập trung nhiều hơn vào thiết kế hàng may mặc và sản xuất các loại vải cao cấp.”
Nguồn: SCMP
Từ khóa: Trung Quốc, hiệp định CPTPP
